Μπορούν οι κεφαλαιακές απαιτήσεις που βασίζονται στον κίνδυνο να ενισχύσουν τις διακυμάνσεις του επιχειρηματικού - οικονομικού κύκλου:

Abstract

Με στόχο τη μελέτη εκείνων των μηχανισμών μέσω των οποίων, οι κεφαλαιακές απαιτήσεις που εισάγονται από την Βασιλεία ΙΙ και ΙΙΙ τονώνουν τις προκυκλικές τάσεις του τραπεζικού κλάδου, η παρούσα εργασία προσπαθεί να αναλύσει τη θεωρητική και την εμπειρική βιβλιογραφία για το θέμα της προκυκλικότητας και τη διεύρυνση των οικονομικών κύκλων. Στο πρώτο κεφάλαιο της εργασίας αναλύεται η δομή των οικονομικών και επιχειρηματικών κύκλων και τα βασικά χαρακτηριστικά τους, ενώ γίνεται αναφορά σε ένα πρόσφατο άρθρο που δημοσιεύτηκε το Νοέμβριο του 2011 στην Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ομοσπονδία ^FB) το οποίο εξετάζει τη σχέση ανάμεσα στους πιστωτικού κύκλους και την πραγματική οικονομία (οικονομικοί κύκλοι). Στο επόμενο κεφάλαιο αρχικά εντοπίζονται οι βασικές πηγές προκυκλικότητας του δανεισμού. Ακολουθεί περιγραφή των βασικών πυλώνων του πλαισίου της Βασιλείας ΙΙ και της δομής της κεφαλαιακής βάσης (Core Tier 1 και 2, Supplementary Tier 1 και 2 ) όπως προσδιορίζονται από τον Κανονισμό της Βασιλείας ΙΙ. Στη συνέχεια επεξηγούνται τα είδη του πιστωτικού κινδύνου (κίνδυνος αθέτησης, κίνδυνος χώρας, κίνδυνος συγκέντρωσης) και οι τρόποι με τους οποίους οι δανειστές θωρακίζονται από αυτούς. Έπειτα περιγράφονται οι δύο βασικές προσεγγίσεις που προτείνονται από το CRD για τον υπολογισμό των σταθμισμένων συντελεστών κινδύνου, η τυποποιημένη και η εσωτερική μέθοδος αξιολόγησης (αρχική και προχωρημένη). Τέλος, ερευνάται η προκυκλικότητα σε σχέση με την εσωτερική μέθοδο αξιολόγησης ενώ παράλληλα γίνεται σύγκριση των δύο εκδοχών της δεύτερης προσέγγισης σχετικά με το βαθμό της παρατηρούμενης προκυκλικότητας. Στο τρίτο κεφάλαιο γίνεται επισκόπηση της θεωρητικής βιβλιογραφίας με έμφαση στις απόψεις των Claudio Borio, Craig Furfine και Philip Lowe για το θέμα της προκυκλικότητας, ενώ στο τέταρτο κεφάλαιο γίνεται επισκόπηση του εμπειρικού τμήματος της βιβλιογραφίας με ιδιαίτερη έμφαση στις αναλύσεις των Roger Aliaga Diaz και Maria Olivero που επιχείρησαν να αποδείξουν ότι οι τραπεζικές κεφαλαιακές απαιτήσεις προκαλούν πιστωτική κρίση και ότι λειτουργούν ως οικονομικός επιταχυντής που διευρύνει τους οικονομικούς κύκλους, καθώς επίσης και στο μοντέλο των Repullo και Suarez οι οποίοι ανέλυσαν τις κυκλικές επιπτώσεις της μετάβασης από ένα ρυθμιστικό πλαίσιο όπου οι προτεινόμενες κεφαλαιακές απαιτήσεις δεν παρουσιάζουν ευαισθησία στον κίνδυνο (Βασιλεία Ι) στην ευαίσθητη σε θέματα κινδύνων των κεφαλαιακών απαιτήσεων Βασιλεία ΙΙ. Απέδειξαν ότι οι διατάξεις της Βασιλείας ΙΙ για τα κεφαλαιακά αποθεματικά που κρατούν οι τράπεζες λόγω της κυκλικότητας της οικονομίας που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ποσότητα των χορηγήσεων τους, οδηγούν στη μετατροπή των αποθεματικών από αντικυκλικά σε προκυκλικά. Το κεφάλαιο κλείνει με την ανάλυση των Juan Ayuso, Daniel Perez και Jesus Saurina που εξέτασαν την ύπαρξη προκυκλικότητας για τα κεφαλαιακά αποθεματικά των ισπανικών τραπεζών καθώς και τη σχέση των επιχειρηματικών κύκλων με τα αποθεματικά. Στο κεφάλαιο 4 αναλύονται απόψεις κάποιων ειδικών (Jordan, Jokivuolle και Vesala), οι οποίοι αμφισβητούν την προκυκλικότητα ως πηγή κινδύνου για την οικονομία. Παράλληλα περιγράφεται οι προτάσεις των Gordy και Howells για διόρθωση της προκυκλικότητας. Τέλος, στο κεφάλαιο 5 εντοπίζονται οι αδυναμίες του πλαισίου της Βασιλείας ΙΙ για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις που οδήγησαν στην έγκριση του τελικού κειμένου της Βασιλείας ΙΙΙ στη σύνοδο κορυφής της Σεούλ το Νοέμβριο του 2010. Στη συνέχεια γίνεται σύγκριση με τις αντίστοιχες της Βασιλείας ΙΙ, κατά την οποία τονίζεται η ενδυνάμωση των κεφαλαιακών απαιτήσεων η οποία επιτυγχάνεται με την εισαγωγή του νέου πλαισίου.