Συναισθηματική νοημοσύνη και ηγεσία σε περίοδο οικονομικής κρίσης

Abstract

Ως Συναισθηματική Νοημοσύνη (Emotional Intelligence) ορίζεται η ικανότητα εκείνη που μας επιτρέπει να χρησιμοποιούμε τα συναισθήματά μας αποτελεσματικά. Στο πλαίσιο της παρούσας διπλωματικής εργασίας θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε στα παρακάτω ερωτήματα: Χρειαζόμαστε την συναισθηματική νοημοσύνη; Μπορεί να προσφέρει όσα υπόσχεται; Μπορεί να καθοδηγήσει τους ηγέτες των επιχειρήσεων να λάβουν τις σωστές αποφάσεις και τις εταιρίες να αντιμετωπίσουν τις ταχύτατες αλλαγές στη σύγχρονη παγκοσμιοποιημένη οικονομία; Μπορεί να βοηθήσει τους ηγέτες των επιχειρήσεων στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης; Αρχικά, αναλύεται η έννοια και ο ορισμός της Συναισθηματικής Νοημοσύνης με βάση τις σύγχρονες θεωρίες των Goleman, των Mayer, Salovey & Caruso, του Bar-On και των Goleman, Boyatzis & Rhee χρησιμοποιώντας επιστημονική βιβλιογραφία και αρθρογραφία. Η ανάλυση έδειξε ότι η έννοια της Συναισθηματικής Νοημοσύνης περιλαμβάνει πέντε σημαντικές ικανότητες: την ενσυναίσθηση, την αυτοεπίγνωση, την διαχείριση της ψυχικής διάθεσης, την κινητοποίηση του εαυτού και τις κοινωνικές δεξιότητες. Στη συνέχεια, θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε τον ρόλο της συναισθηματικής νοημοσύνης στην ηγεσία και κατά πόσο είναι αυτή απαραίτητη στον εργασιακό χώρο. Η συναισθηματική νοημοσύνη μπορεί να οδηγήσει τον ηγέτη στην επιτυχία, αναδεικνύοντας τις ικανότητές του, καθώς και τις ικανότητες των υφισταμένων του. Με την ορθή εφαρμογή της συναισθηματικής νοημοσύνης οδηγούμαστε στην ηθική ηγεσία. Η διαχείριση των συναισθημάτων του ηγέτη, ο αυτοέλεγχος και η θετική επιρροή του στα συναισθήματα των εργαζομένων χαρακτηρίζουν τον επιτυχημένο και χαρισματικό ηγέτη. Αντιθέτως, η έλλειψη συναισθηματικής νοημοσύνης, δηλαδή η έλλειψη κοινωνικής ευθύνης και ήθους, χαρακτηρίζουν έναν «τοξικό» ηγέτη. Έπειτα, αναλύεται η παγκόσμια οικονομική κρίση μέσα από μια αναλυτική περιγραφή των αιτίων και των επιπτώσεών της στην πραγματική οικονομία. Αναδεικνύεται επίσης ο ρόλος της συναισθηματικής νοημοσύνης στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Ηγέτες με συναισθηματική νοημοσύνη είναι ικανοί μέσα στην κρίση να αποκτήσουν την εμπιστοσύνη που χρειάζονται τόσο από τα άτομα όσο και από τις επιχειρήσεις, για να μπορέσουν να επιβιώσουν σε ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον και να βγουν από το αδιέξοδο της οικονομικής κρίσης. Για την εμπειρική υποστήριξη της εργασίας χρησιμοποιήθηκαν δύο πολύ ενδεικτικά παραδείγματα, της επιτυχημένης «Apple Inc.» και της αποτυχημένης «WorldCom Inc.».