Η επίδραση των καιρικών φαινομένων στις αποδόσεις του δείκτη υψηλής κεφαλαιοποίησης του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών

Abstract

Για πολλές δεκαετίες το ενδιαφέρον των ερευνητών προσέλκυσε η μελέτη της επίδρασης των καιρικών φαινομένων στην ψυχολογία των ανθρώπων. Σε πρόσφατες οικονομικές μελέτες τίθεται για πρώτη φορά προς διερεύνηση η επίδραση των καιρικών φαινομένων στις αποφάσεις των επενδυτών και κατ’ επέκταση στην πορεία του Χρηματιστηρίου σε μια προσπάθεια να εξετάσουν την αγοραστική συμπεριφορά των επενδυτών υπό την επίδραση των μεταβολών του καιρού. Σκοπός της εργασίας αυτής είναι να προσθέσει ένα ακόμα λιθαράκι στην υπάρχουσα βιβλιογραφία που εξετάζει τη σχέση των καιρικών μεταβολών με τις αποδόσεις του Χρηματιστηρίου και να δώσει απάντηση στο ερώτημα ύπαρξης ή μη συσχέτισης μεταξύ των δύο εξεταζόμενων μεταβλητών. Για τη διεξαγωγή της έρευνας χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα για μια επταετία από 1/1/2005 έως και 31/12/2011. Πιο συγκεκριμένα, εξετάσθηκαν τρεις καιρικές μεταβλητές (θερμοκρασία, ατμοσφαιρική πίεση, σχετική υγρασία) τα στοιχεία των οποίων αφορούν την ευρύτερη περιοχή των Αθηνών και χρησιμοποιήθηκαν για τη συσχέτιση τους με τις τιμές του χρηματιστηριακού δείκτη FTSE/ASE Large Cap ο οποίος περιλαμβάνει τις 25 εταιρείες με τη μεγαλύτερη κεφαλαιοποίηση. Οι πηγές από τις οποίες αντλήθηκαν τα στοιχεία των καιρικών μεταβλητών αφορούν την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία και συγκεκριμένα το μετεωρολογικό σταθμό του Ελληνικού ενώ οι τιμές του δείκτη FTSE/ASE Large Cap που χρησιμοποιήθηκαν στην εργασία αντλήθηκαν από το πληροφοριακό σύστημα Bloomberg στο οποίο ο συγκεκριμένος δείκτης συμβολίζεται ως FTASE όπως και θα αναφέρεται χάριν συντομίας στο υπόλοιπο της Διπλωματικής Εργασίας. Όσον αφορά τη δομή της εργασίας, στο πρώτο κεφάλαιο έγινε μια σύντομη αναδρομή στο παρελθόν προσπαθώντας με αυτόν τον τρόπο να εξηγήσουμε πως γίνεται αντιληπτή μέσα από την πορεία των επιστημών και της εξέλιξης της ζωής του ανθρώπου η επίδραση των καιρικών μεταβλητών στην αγοραστική συμπεριφορά των ανθρώπων. Με γνώμονα το ερευνητικό ενδιαφέρον που παρουσιάζει η διερεύνηση της επίδρασης των καιρικών μεταβολών στις αποφάσεις των επενδυτών και κατ’ επέκταση στις αποδόσεις του Χρηματιστηρίου η εργασία αυτή στοχεύει στην ανάλυση της αλληλεπίδρασης των υπό εξέταση μεταβλητών για την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων που θα προσθέσουν σημαντική πληροφόρηση στην υπάρχουσα βιβλιογραφία. Στο δεύτερο κεφάλαιο αποτυπώνεται διαχρονικά το περιεχόμενο και τα αποτελέσματα των ερευνών που έχουν πραγματοποιηθεί για τη διερεύνηση της ύπαρξης ή μη συσχέτισης μεταξύ των καιρικών φαινομένων και των αποδόσεων των μετοχών. Στη βιβλιογραφική ανασκόπηση αποτυπώνεται ένα ευρύ φάσμα μελετών στο οποίο καλύπτονται περιπτώσεις επιδράσεων των καιρικών φαινομένων σε διάφορες πτυχές της καθημερινότητας του ανθρώπου που εκτείνονται από την ψυχολογία του, τη συμπεριφορά του, τις αποφάσεις που λαμβάνει μέχρι ακόμα και τις καθημερινές οικονομικές του δραστηριότητες. Στο τρίτο κεφάλαιο έγινε μια σύντομη περιγραφή των εμπειρικών δεδομένων που χρησιμοποιήθηκαν καθώς επίσης και της μεθοδολογίας που ακολουθήθηκε για τον έλεγχο της ύπαρξης ή μη συσχέτισης μεταξύ των δυο εξεταζόμενων μεταβλητών. Στο τέταρτο κεφάλαιο παρατίθενται αναλυτικά οι πίνακες και τα αποτελέσματα της ανάλυσης έτσι όπως αυτά προέκυψαν από τη χρήση του στατιστικού προγράμματος Eviews 7 ενώ παράλληλα έγινε ένας εκτενής σχολιασμός των εξαγόμενων αποτελεσμάτων. Στο επόμενο κεφάλαιο παρουσιάστηκαν τα συμπεράσματα του συνόλου της έρευνας έτσι όπως αυτά προέκυψαν από την προηγηθείσα ανάλυση αποτυπώνοντας με αυτόν τον τρόπο την τελική μας τοποθέτηση απέναντι στο ερώτημα, που αποτέλεσε και το θέμα της εργασίας, της ύπαρξης ή μη συσχέτισης μεταξύ των καιρικών φαινομένων και των αποδόσεων του χρηματιστηριακού δείκτη FTASE. Στα δύο τελευταία κεφάλαια της εργασίας αυτής τέθηκαν οι προοπτικές για περαιτέρω μελέτη και εξέλιξη του θέματος που εξετάστηκε ενώ τέλος δόθηκε ο επίλογος της εργασίας μέσω του οποίου παρουσιάστηκε μια γενική τοποθέτηση σε σχέση με την εμπειρία που αποκομίστηκε από τη διεξαγωγή της εργασίας αλλά και τα συμπεράσματα που προέκυψαν από την ανάλυση του θέματος που επιλέχθηκε.