Χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός και επιπτώσεις στις μισθολογικές διαφορές των φύλων

Abstract

Η σύγχρονη καθημερινότητα γίνεται ολοένα και πιο απαιτητική, καθώς οι υποχρεώσεις των πολιτών αυξάνονται συνεχώς, καθιστώντας την επίτευξη ενός ικανοποιητικού βιοτικού επιπέδου δύσκολη. Οι διαδοχικές κρίσεις, με πιο πρόσφατες την ενεργειακή αλλά και την εμπόλεμη κατάσταση που επικρατεί, έχουν οδηγήσει σε αύξηση του πληθωρισμού και των τιμών βασικών αγαθών, περιορίζοντας τις εισοδηματικές προοπτικές των πολιτών παγκοσμίως, δημιουργώντας οικονομικό στρες αλλά και μειώνοντας τις πιθανότητες χρηματοοικονομικής ανεξαρτησίας.

Το φαινόμενο αυτό επηρεάζει όλους, ανεξαρτήτος φύλου, ηλικίας ή κοινωνικής τάξης παρόλα αυτά ορισμένες κοινωνικές ομάδες, όπως οι ηλικιωμένοι, οι συνταξιούχοι, οι νέοι και οι γυναίκες, επιβαρύνονται περισσότερο λόγω της ήδη ευάλωτης θέσης τους. Οι γυναίκες, συγκεκριμένα, αντιμετωπίζουν προκλήσεις όπως μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής, διαλείμματα στην καριέρα τους για την ανατροφή των παιδιών ή τη φροντίδα οικογενειακών μελών και δυσκολίες στην οικοδόμηση πλούτου, με αποτέλεσμα οικονομικές δυσχέρειες τόσο κατά την ενεργή επαγγελματικά πορεία τους όσο και κατά τη συνταξιοδότησή τους.

Επιπλέον, οι γυναίκες παγκοσμίως παρουσιάζουν χαμηλά επίπεδα χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού, δηλαδή δυσκολία στην κατανόηση και εφαρμογή βασικών χρηματοοικονομικών εννοιών. Αυτό συνοδεύεται από έλλειψη αυτοπεποίθησης στη διαχείριση οικονομικών θεμάτων, όπως ο οικογενειακός προϋπολογισμός, οι επενδύσεις και η προετοιμασία για τη συνταξιοδότηση.

Η ενίσχυση του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού τόσο για τους άνδρες όσο για τις γυναίκες μπορεί να λειτουργήσει ως ασπίδα προστασίας και να ενδυναμώσει την οικονομική ευημερία τόσο σε προσωπικό επίπεδο όσο και στα πλαίσια της κοινωνίας και της οικονομικής ανάκαμψης γενικότερα. Κυρίως για τις ευάλωτες οικονομικά ομάδες, η βελτίωση των χρηματοοικονομικών γνώσεων τους ενδυναμώνει και αυξάνει την αυτοπεποίθησή τους, επιτρέποντάς τους να αναλαμβάνουν τον έλεγχο της οικονομικής

4 τους κατάστασης και να επιτυγχάνουν μακροπρόθεσμη χρηματοοικονομική ευημερία.

Αποτέλεσμα του χαμηλού επιπέδου αλφαβητισμού των γυναικών είναι και το μισθολογικό χάσμα που προκύπτει μεταξύ των δύο φύλων, φαινόμενο που δεν αφήνει ανεπηρέαστο κανένα κράτος, παγκοσμίως. Συγκεκριμένα για τις γυναίκες πολλά κράτη έχουν σχεδιάσει πολιτικές και στρατηγικές για τη μείωση της εισοδηματικής απόκλισης μεταξύ των φύλων (gender pay gap) και την υποστήριξη των γυναικών στην αγορά εργασίας. Αυτές οι πολιτικές περιλαμβάνουν πρωτοβουλίες χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης, αναγνωρίζοντας τη συμβολή του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού στη μείωση του έμφυλου χάσματος.

Συνοψίζοντας, η ενίσχυση του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την οικονομική ενδυνάμωση του ατόμου και της κοινωνίας γενικότερα, με ιδιαίτερη σημασία για τις γυναίκες, αποτελώντας θεμέλιο για τη μείωση των μισθολογικών διαφορών μεταξύ των φύλων.