Βελτιστοποίηση της παραγωγής μέσω ανάλυσης δεδομένων : μελέτη περίπτωσης δεικτών απόδοσης (KPIs) σε τμήμα συσκευασίας αλευροβιομηχανίας

Abstract

Το σύγχρονο ανταγωνιστικό περιβάλλον και η περίοδος της τεχνολογικής επανάστασης που διανύουμε, επιβάλλει στις επιχειρήσεις και τις βιομηχανίες, την ψηφιοποίηση των πρακτικών και των μεθόδων στις λειτουργίες τους με σκοπό τη συνεχή βελτίωση των διεργασιών τους. Ουσιαστικά, η ανάγκη για ποιοτικά, ασφαλή αλλά και χαμηλού παραγωγικού κόστους προϊόντα, είναι αποτέλεσμα επιχειρησιακών στρατηγικών διοίκησης, άριστα ευθυγραμμισμένων με την σημερινή πραγματικότητα. Ωστόσο, όπως πολύ εύστοχα αναφέρθηκε από τον Peter Drucker «Δεν είναι δυνατόν να διαχειριστείς κάτι που δεν μπορείς να ελέγξεις και δεν μπορείς να ελέγξεις κάτι που δεν μπορείς να μετρήσεις». Συνεπώς, ο έλεγχος και η διοίκηση της απόδοσης απαιτούν μετρήσεις, οι οποίες θα ποσοτικοποιήσουν τις επιδόσεις της επιχείρησης και ταυτόχρονα θα αποτελέσουν τη βάση για στοχοθέτηση και βελτίωση. Υπό αυτό το πρίσμα λοιπόν, ένα σημαντικό εργαλείο για την αξιολόγηση και βελτίωση της λειτουργίας των βιομηχανικών υπηρεσιών ορίζονται οι Δείκτες Απόδοσης (Key Performance Indicators – KPIs). Οι KPIs λειτουργούν ως μετρήσιμα μεγέθη που αποτυπώνουν κρίσιμες πτυχές της παραγωγής, από την αποδοτικότητα του εξοπλισμού μέχρι την ποιότητα του προϊόντος και το κόστος παραγωγής. Η συστηματική ανάλυση των δεικτών αυτών επιτρέπει τον εντοπισμό αποκλίσεων, τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων και την εφαρμογή διορθωτικών ενεργειών. Έτσι, η βελτιστοποίηση μέσω KPIs δεν αφορά μόνο την αύξηση της παραγωγικότητας, αλλά και τη διασφάλιση ποιότητας και ασφάλειας, στοιχεία που αποτελούν θεμελιώδεις αξίες για τις βιομηχανικές επιχειρήσεις. Στην παρούσα εργασία πραγματοποιείται μια μελέτη περίπτωσης για την αξιολόγηση βασικών δεικτών απόδοσης παραγωγής μέσω ανάλυσης δεδομένων σε βιομηχανικό περιβάλλον. Συγκεκριμένα, καταγράφηκε η υφιστάμενη κατάσταση του τμήματος συσκευασίας που έγινε η έρευνα και έπειτα με την συμβολή της προϊσταμένης του τμήματος και την πρόσβαση σε πραγματικά δεδομένα παραγωγής υπολογίστηκαν οι όσο το δυνατόν καταλληλότεροι δείκτες. Δεύτερο σημαντικό σκέλος της εργασίας αποτέλεσε η αξιολόγηση των υπολογισθέντων KPIs με σκοπό την εύρεση αιτιών απόκλισης από τους στόχους και τις προτεινόμενες διορθωτικές ενέργειες με βάση εφαρμογής το συγκεκριμένο τμήμα συσκευασίας. Η όλη διαδικασία στοχοθέτησε την βελτίωση της απόδοσης και της ποιότητας των διεργασιών – λειτουργιών του τμήματος. Συγκεκριμένα, δείκτες απόδοσης όπως οι ρυθμοί παραγωγής δείχνουν μια τάση κάλυψης και υπέρβασης των επιχειρησιακών στόχων αλλά κρίνεται αναγκαίο να επανεκτιμηθούν τα ακριβή όρια σε συνάρτηση με την πραγματική απόδοση των μηχανών καθώς προκύπτει πρόβλημα μη ομαλούς λειτουργίας (υπέρ ή υπό των ορίων). Επιπλέον, τα αποτελέσματα καταδεικνύουν ότι η παραγωγική διαδικασία χαρακτηρίζεται από υψηλή αξιοπιστία στην ποιότητα, αλλά με ουσιαστικά περιθώρια βελτίωσης στη σταθερότητα της διαθεσιμότητας και στην αποτελεσματικότητα της απόδοσης. Τέλος, η βασική εστίαση για την μείωση του δείκτη downtime θα πρέπει να είναι η ενίσχυση της προληπτικής συντήρησης, η μείωση των μηχανολογικών βλαβών και η βελτιστοποίηση στην διαχείριση χρόνου αυξάνοντας έτσι το συνολικό δείκτη αξιοποίησης εξοπλισμού (OEE). Επομένως, η ανάλυση των KPIs δεν αποτελεί μία απλή πρακτική ελέγχου, αλλά μία στρατηγική διαδικασία που ενισχύει τη λήψη αποφάσεων συντελώντας στην ανάπτυξη συγκριτικού πλεονεκτήματος για την επιχείρηση και συνεπώς στην διατήρηση της βιωσιμότητας και στην αύξηση της κερδοφορία της.