Ψηφιακό μάθημα για την επιμόρφωση ενηλίκων στην αναγνώριση ψηφιακών απειλών και στην υιοθέτηση καθημερινών πρακτικών ψηφιακής προστασίας

Abstract

Η παρούσα μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία εστιάζει στη σχεδίαση, ανάπτυξη και υλοποίηση ενός ψηφιακού μαθήματος με τίτλο «Αναγνώριση Ψηφιακών Απειλών και Υιοθέτηση Καθημερινών Πρακτικών Ψηφιακής Προστασίας», το οποίο απευθύνεται σε ενήλικες εκπαιδευόμενους. Η εργασία αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Ηλεκτρονική Μάθηση του Πανεπιστημίου Πειραιώς και βασίζεται στο ευρωπαϊκό πλαίσιο ψηφιακών δεξιοτήτων DigComp 2.2, με έμφαση στην προστασία συσκευών και προσωπικών δεδομένων. Η ανάπτυξη του μαθήματος ανταποκρίνεται στην αυξανόμενη ανάγκη για εκπαίδευση σε θέματα κυβερνοασφάλειας, καθώς οι πολίτες εκτίθενται ολοένα και περισσότερο σε επιθέσεις ηλεκτρονικού ψαρέματος, κακόβουλο λογισμικό, παραβιάσεις δεδομένων και τεχνικές κοινωνικής μηχανικής. Στόχος ήταν η ενίσχυση των γνώσεων και δεξιοτήτων των εκπαιδευομένων, ώστε να αναγνωρίζουν και να αντιμετωπίζουν ψηφιακούς κινδύνους, αναπτύσσοντας παράλληλα υπεύθυνες συμπεριφορές και πρακτικές ψηφιακής προστασίας. Το μάθημα δομήθηκε σε τέσσερα μικρομαθήματα, ακολουθώντας την προσέγγιση της μικρο-μάθησης για ευελιξία και άμεση εφαρμογή. Οι θεματικές του κάλυψαν την αναγνώριση ύποπτων μηνυμάτων, την ασφαλή χρήση συσκευών, την προστασία προσωπικών δεδομένων και τη δημιουργία προσωπικού σχεδίου ασφάλειας. Για την υλοποίηση αξιοποιήθηκαν πολυμεσικό υλικό και διαδραστικά εργαλεία (H5P, Google Forms, Padlet, Mentimeter), σε συνδυασμό με φόρουμ συνεργατικής μάθησης. Η της μαθησιακής εμπειρίας πραγματοποιήθηκε μέσω ποικίλων μεθόδων, όπως quizzes, ανοικτές εργασίες με ρουμπρίκες, checklists, αυτοαξιολόγηση και τελική εξέταση. Η εργασία καταλήγει σε προτάσεις για εμπλουτισμό του μαθήματος με νέες θεματικές και τεχνολογίες, προσφέροντας ταυτόχρονα ένα αναπαραγώγιμο εκπαιδευτικό μοντέλο για την εκπαίδευση ενηλίκων σε ζητήματα ψηφιακής προστασίας.