Οι ηλεκτρονικοί διαγωνισμοί στην υγεία

Abstract

Το αγαθό της υγείας και η καθολική πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη αποτελούν θεμελιώδη δικαιώματα κάθε πολίτη, τα οποία μεταφράζονται σε δημόσια υποχρέωση της κρατικής μηχανής προς ικανοποίηση, στα πλαίσια του Κράτους Πρόνοιας και της κοινωνικής περίθαλψης. Από οικονομικής σκοπιάς, ο νοσοκομειακός τομέας, από την άποψη των δαπανών που διενεργούνται τόσο σε διεθνές, όσο και εθνικό επίπεδο, γνωρίζει σημαντική αύξηση τα τελευταία 35 χρόνια. Σήμερα, στον ελλαδικό χώρο, οι δαπάνες φροντίδας υγείας καταγράφεται να απορροφούν μέχρι και το 50% του συνολικού ΑΕΠ της χώρας. Ωστόσο, και παρότι στον υγειονομικό κλάδο επενδύονται υπέρογκα κεφάλαια, οι καταναλωτές προϊόντων υγείας παραμένουν με την αίσθηση ότι οι ανάγκες υγείας δεν αντιμετωπίζονται επαρκώς, εξαιτίας της ελλειμματικής διάθεσης πόρων. Έτσι, καθίσταται αδήριτης ανάγκης η αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των διαθεσίμων πόρων και αποδοτικότερη διαχείριση αναλωσίμων, και μη, υλικών. Ο τομέας των προμηθειών νοσοκομειακών υλικών συνιστά έναν εκ των κομβικότερων της οικονομίας σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, μιας και αποτελεί πεδίο ανάπτυξης ανταγωνιστικής δραστηριότητας υγιών επιχειρήσεων ποικίλων κλάδων, στις οποίες επιφέρει μεγάλα κέρδη ετησίως, ενώ, παράλληλα, αναδεικνύεται σε πολύτιμο εργαλείο δημοσίων επενδύσεων. Υπό το πρίσμα αυτό, και με την οικονομική κρίση να συνηγορεί προς την ίδια κατεύθυνση, γίνεται σαφής η ανάγκη θέσπισης ενός συνόλου νομοθετικών προσαρμογών της ΕΕ, με την παράλληλη ενσωμάτωση των κείμενων διατάξεων στην εθνική έννομα τάξη πραγμάτων. Οι προσπάθειες του Ευρωπαίου και του Έλληνα νομοθέτη επικεντρώνονται στον εκσυγχρονισμό των διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων, μέσω της ψήφισης νέων ευρωπαϊκών οδηγιών 2014/24 ΕΕ και 2014/25 ΕΕ. Αντιστοίχως, ο Έλληνας νομοθέτης έχει προσαρμόσει την έννομη τάξη προβαίνοντας στο καινοτόμο εγχείρημα της ενοποίησης όλων των κανόνων που αφορούν στη σύναψη δημοσίων συμβάσεων, ανεξαρτήτως είδους και προϋπολογισθείσας δαπάνης, μέσω του Ν. 4412/2016. Είναι σαφές πως ο διαχρονικός στόχος των εν λόγω οδηγιών αφορά στον καλύτερο έλεγχο των δημοσίων οικονομικών και στον περιορισμό και βέλτιστη διαχείριση των κρατικών δαπανών. Στη διαχείριση των υγειονομικών δημοσίων δαπανών για την κάλυψη των προμηθευτικών αναγκών, τα μέγιστα συνηγορεί η εκτεταμένη χρήση των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνίας (ΤΠΕ), με το τρίπτυχο της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, της διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας και της καθιέρωσης ηλεκτρονικών διαγωνιστικών διαδικασιών να σμιλεύουν την έννοια των ηλεκτρονικών προμηθειών υγείας. Η παρούσα εργασία έχει στόχο να καταγράψει τις ακολουθούμενες διαδικασίες μέχρι την σύναψη μίας δημόσιας σύμβασης και ολοκλήρωση μίας ηλεκτρονικής διαγωνιστικής διαδικασίας μετά την εφαρμογή του Ν. 4412/2016 και την χρήση των πλατφορμών ΚΗΜΔΗΣ και ΕΣΗΔΗΣ., ως αποτέλεσμα της γενικευμένης χρήσης των ΤΠΕ και της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Ακόμα, αναδεικνύει τη νέα τάξη πραγμάτων που υπεισέρχεται με την καθιέρωση της ηλεκτρονικής υγείας, επιχειρεί μνεία στη διαχείριση εφοδιαστικής αλυσίδας και αναλύει τις δημόσιες προμήθειες υγείας ως τις πλέον νευραλγικής σημασίας επιτελικές λειτουργίες σε έναν νοσοκομειακό οργανισμό. Στο ερευνητικό μέρος της εργασίας επιχειρείται η αποτύπωση των εμπειριών, μία εκ των έσω κριτική, θα έλεγε κανείς, των διαχειριστών της πλατφόρμας του ΕΣΗΔΗΣ και μελετητών του Ν. 4412/2016. Πιο συγκεκριμένα, στο δείγμα περιλαμβάνονται εργαζόμενοι του Βενιζέλειου Γενικού Νοσοκομείου Ηρακλείου Κρήτης, με τις συλλεχθείσες πληροφορίες να προκύπτουν έπειτα από προσωπική συνέντευξη με τον καθένα χωριστά και όλους, στο τέλος, να περιγράφουν την ψηφιακή πολιτική και την καθιέρωση της ηλεκτρονικής προμηθευτικής διαδικασίας ως την απαρχή μίας αποτελεσματικότερης και αποδοτικότερης κρατικής λειτουργίας, που όμως χρήζει πολλαπλών βελτιώσεων.