Κανονιστικοί και νομοθετικοί περιορισμοί στην επικοινωνία στην Ελλάδα και η επίδρασή τους στην εμπορική πολιτική στον κλάδο των μέσων μαζικής ενημέρωσης

Abstract

Ο καθορισμός ενός κανονιστικού πλαισίου σε ένα χώρο διαπάλης ατομικών ελευθεριών, όπως ο χώρος της διαφήμισης και της επικοινωνίας, ήταν πάντα δυσχερής. Παρά την θέσπιση κανόνων στο χώρο της διαφήμισης στην χώρα μας, ήδη πριν καν την έναρξη λειτουργίας των τηλεοπτικών σταθμών των Ενόπλων Δυνάμεων και το πλήθος των νομοθετημάτων και των αποφάσεων που ρυθμίζουν κάθε επιμέρους λεπτομέρεια για τον τρόπο προβολής και προώθησης προϊόντων και υπηρεσιών μέσω των έντυπων και ραδιοτηλεοπτικών μέσων, η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας και η επικράτηση νέων μέσων επικοινωνίας και αποτελεσματικότερων μεθόδων για την ταχύτερη διείσδυση και την μεγαλύτερη απήχηση στο κοινό, καθιστά συνεχή και επιτακτική την ανάγκη προσαρμογής της «έννομης τάξης», στην οποία οφείλουν να συμμορφώνονται τα μέσα και οι διαφημιζόμενοι. Όλος ο κλάδος marketing, τα εμπορικά τμήματα των διαφημιζόμενων πελατών και συλλήβδην ο κλάδος των μέσων, υποχρεούνται να «προσαρμόσουν» το δημιουργικό σκέλος και την προωθητική ιδέα κάθε επικοινωνίας, σε κανόνες που ενδεχομένως θεωρούν ανεπίκαιρους, ανεδαφικούς ή και ορισμένες φορές αντίθετους με τους κανόνες ελεύθερου ανταγωνισμού, δεδομένης της παράλληλης λειτουργίας του περισσότερο «ελεύθερου» διαδικτύου, για το οποίο οι περιορισμοί είναι λιγότερο αυστηροί και οι μηχανισμοί ελέγχου δεν έχουν τα ίδια αντανακλαστικά. Εάν άραγε το τοπίο ήταν αχαρτογράφητο, μήπως η κατάσταση θα ήταν άναρχη και θα βομβαρδιζόμασταν από δυνητικά βλαπτικές διαφημίσεις όπως λ.χ. τσιγάρων, αλκοολούχων ποτών ή και παράνομων στοιχηματικών εταιρειών; Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι αφενός η συστηματική καταγραφή του νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου στην χώρα μας, όσον αφορά στον τομέα της διαφήμισης και εν γένει της επικοινωνίας στα παραδοσιακά Μ.Μ.Ε. και αφετέρου ο βαθμός επιρροής των περιορισμών που εισάγονται από το νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο και, στην εμπορική πολιτική των εταιρειών που λειτουργούν και διαχειρίζονται ραδιοτηλεοπτικά και έντυπα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Συμπερασματικά, επιχειρείται να διακριβωθεί μέσω καταγραφής και έρευνας: α. ο βαθμός γνώσης της υφιστάμενης νομοθεσίας και των κανόνων δεοντολογίας και αυτορρύθμισης από τα αρμόδια στελέχη, β. η κρίση των άμεσα επηρεαζόμενων οικονομικών φορέων για το υφιστάμενο νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο όσον αφορά την επίδρασή του στην λήψη αποφάσεων σχετικά με την εμπορικές πολιτικές και τις πολιτικές Marketing που ακολουθούν αλλά και την δημιουργικότητά τους, και γ. η εκτιμώμενη πρόβλεψη για την πιθανή μελλοντική μείωση των εσόδων στα παραδοσιακά μέσα ως συνέπεια της υποχρέωσης συμμόρφωσης στους κανόνες.