Δημόσιες συμβάσεις και διαιτησία

Abstract

Η έννοια της δημόσιας σύμβασης θα εκτεθεί αναλυτικά στο πρώτο τμήμα της εργασίας, όπου θα δοθούν οι απαραίτητοι ορισμοί αλλά και τα είδη των δημοσίων συμβάσεων. Νομικό έρεισμα για όλη την παραπάνω ανάλυση συνιστά ο Ν.4412/2016, ο οποίος ενσωματώνει οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το πεδίο των δημοσίων συμβάσεων. Οι ευρωπαϊκές οδηγίες σκοπό έχουν την ενοποίηση των εννόμων τάξεων αναφορικά με το καθεστώς των δημοσίων συμβάσεων. Οι ευρωπαϊκές οδηγίες δεν αρκέστηκαν σε μία απλή περιγραφή των χαρακτηριστικών και σε μία απλή παράθεση ορισμών, αλλά οριοθέτησαν και τις δυνατότητες του διοικούμενου να ζητήσει έννομη προστασία. Παρότι η δικονομική ενοποίηση των εννόμων τάξεων συνιστά μία πολύ περίπλοκη και δύσκολη διαδικασία, ο Ευρωπαίος νομοθέτης προέβλεψε τη δυνατότητα ο διοικούμενος να προσφύγει ενώπιον μίας διοικητικής αρχής υπεύθυνης για την διοργάνωση των δημοσίων συμβάσεων. Ο Έλληνας νομοθέτης ενσωματώνοντας τις ευρωπαϊκές οδηγίες συνέστησε την Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών, όπου ο ενδιαφερόμενος θα μπορούσε να προσφύγει ενώπιον αυτής της αρχής επικαλούμενος οποιαδήποτε πλημμέλεια του διαγωνισμού. Η Αρχή αυτή θα αναλυθεί εκτενώς στην παρούσα εργασία θα αναλυθεί ο σκοπός δημιουργίας της, οι ανάγκες που καλύπτει, καθώς και οι καινοτομίες που για πρώτη φορά εισάγονται στην εγχώρια έννομη τάξη. Εκτός της ανάλυσης για τα είδη και τη φύση των συμβάσεων, τις διαδικασίες συνάψεώς τους και την παράθεση της έννομης προστασίας στο προσυμβατικό στάδιο, θα εκτεθεί και το νομικό καθεστώς που διέπει το στάδιο κατά την εκτέλεση της σύμβασης. Η διάκριση ανάμεσα στο προσυμβατικό αλλά και σε αυτό κατά την εκτέλεση της σύμβασης είναι σημαντική αναφορικά με την έννομη προστασία που θα λάβει ο ενδιαφερόμενος. Πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η έννομη αυτή προστασία ελέγχεται στην βάση που ελέγχεται η Διοίκηση, δηλαδή για την τήρηση της νομιμότητας και όλων των αρχών που λειτουργούν προς την προστασία και θωράκιση των ατομικών δικαιωμάτων των διοικουμένων. Η συμβατική δράση της Διοίκησης δεν σημαίνει αυτόματα την παύση των υποχρεώσεών της, όπως την τήρηση της χρηστής διοίκησης, των αρχών της διαφάνειας κλπ. Οι καινοτομίες του Ν.4412/2016 επεκτείνονται και στο καθεστώς της έννομης προστασίας κατά την εκτέλεση της σύμβασης. Ο νέος νόμος παρέχει τη δυνατότητα προσφυγής στην διαιτησία, ώστε να επιλυθούν οι διαφορές που προκύπτουν από τις συμβάσεις των δημοσίων έργων. Η δυνατότητα της προσφυγής στην διαιτησία αποτελεί αφορμή για την περαιτέρω ανάπτυξη και ανάλυση του θεσμού της διαιτησίας. Τέλος μέσω παραδειγμάτων και υποθέσεων που παρατίθενται στην εργασία και αφορούν περιπτώσεις που διευθετήθηκαν επιτυχώς μέσω της διαιτησίας θα διαπιστωθεί η χρησιμότητα και η αναγκαιότητα της .Η τελευταία φανερώνεται ιδιαίτερα στην πατρίδα μας και δη σε αρκετές περιπτώσεις επίλυσης διαφορών, όπου η προσφυγή στα τακτικά δικαστήρια αποδείχθηκε παράγοντας αργοπορίας, ενώ η προσφυγή στο διαιτητικό δικαστήριο οδήγησε στην άμεση επίλυση των διαφορών και στην σταδιακή ολοκλήρωση των δημοσίων έργων που ήταν ημιτελή.