Δράσεις & πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία των καταναλωτών στον τομέα των τροφίμων

Abstract

Ακρογωνιαίο λίθο της Νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί η ασφάλεια των τροφίμων. Σημείο ορόσημο στον τομέα διασφάλισης της ασφάλειας του συνόλου της διευρυμένης παραγωγικής διαδικασίας των τροφίμων αποτέλεσε το έτος 2000, καθιστώντας το υφιστάμενο Νομοθετικό πλαίσιο ένα από τα πλέον ολοκληρωμένα και προστατευτικά παγκοσμίως. Μέσα από τη συγγραφή της εν λόγω εργασίας, θα τονιστεί ότι η ασφάλεια των τροφίμων εξακολουθεί να βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των αρμόδιων ευρωπαϊκών αρχών. Είναι κατανοητό, παρά ταύτα, ότι κάθε μορφή κινδύνου δεν μπορεί να εξαλειφθεί. Παρόλα αυτά, στόχος της Ένωσης αποτελεί η χάραξη μιας ενιαίας στρατηγικής, η οποία να προσυπογράφει ένα υψηλό επίπεδο ασφάλειας για τα τρόφιμα, βασιζόμενη στα πλέον σύγχρονα επιστημονικά ευρήματα και έχοντας πάντα ως κύριο γνώμονα το συμφέρον του ευρωπαίου καταναλωτή. Η εργασία ξεκινά με την ανάλυση της σημερινής μορφής λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και την αναφορά στα πιο σημαντικά όργανα διοίκησης της. Στο δεύτερο κεφάλαιο θα αποσαφηνιστούν συνοπτικά οι σημαντικότεροι όροι που εμπίπτουν στον τομέα διασφάλισης τροφίμων ώστε να δημιουργηθεί μια κοινή βάση διαλόγου. Εν συνεχεία, στο τρίτο κεφάλαιο, θα γίνει αναφορά στο σύνολο των υφιστάμενων Κανονισμών και Οδηγιών που διαμορφώνουν την πολιτική της ΕΕ σε ότι σχετίζεται με την ασφάλεια & υγιεινή των τροφίμων και των ζωοτροφών. Επιβεβλημένη να αναλυθεί είναι, επιπρόσθετα, η διαδικασία διεξαγωγής ελέγχων σε όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας των τροφίμων. Τέλος, το τρίτο κεφάλαιο ολοκληρώνεται με τον υφιστάμενο τρόπο διαχείρισης των απορριμμάτων των τροφίμων από τα αρμόδια όργανα της Ένωσης. Στο τέταρτο κεφάλαιο θα υπάρξει μια αναφορά σε όλα τα επιμέρους όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την προστασία της παραγωγής και διάθεσης βρώσιμων αγαθών στην αγορά. Κάθε μηχανισμός έχει συγκεκριμένη σύνθεση και αποτελεί ένα ξεχωριστό κρίκο στο μηχανισμό προστασίας των τροφίμων. Στο πέμπτο κεφάλαιο σειρά ανάλυσης έχουν ορισμένοι ειδικοί παράγοντες που καθιστούν τη λήψη μέτρων στην παραγωγή και διάθεση τροφίμων επιβεβλημένη, όπως η παρουσία φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα. Στο κεφάλαιο αυτό αναφορά γίνεται και στον τρόπο αναγραφής των συστατικών των τροφίμων στις ετικέτες όσο και στα χαρακτηριστικά των συσκευασιών τους. 13 Η ανάλυση του θέματος συνεχίζεται με την καταγραφή των εξελίξεων στον τομέα των λεγόμενων ‘’νέων τροφίμων’’, όπως οι γενετικώς τροποποιημένοι οργανισμοί, η κλωνοποίηση φυτών και ζώων και η χρήση της επιστήμης της νανοτεχνολογίας στον κλάδο των τροφίμων. Το σύνολο του έβδομου κατά σειρά κεφαλαίου καταπιάνεται με την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων, παρουσιάζοντας το ισχύον Νομοθετικό Πλαίσιο για την ορθή μεταχείριση τους. Εκτεταμένη αναφορά, εν συνεχεία στο όγδοο κεφάλαιο, γίνεται στο σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης RASFF αναφορικά με τη συνεχή παρακολούθηση όλων των σκευασμάτων τροφίμων, ξεκινώντας από το αγρόκτημα έως ότου καταλήξουν στο τραπέζι του καταναλωτή. Η ανάγκη συνεχούς ιχνηλασιμότητας υπογράφεται και στο επόμενο, ένατο κεφαλαίο με την ενδελεχή αναφορά στο σύστημα TRACES. Το δέκατο κεφάλαιο καταπιάνεται με την παρουσίαση του υφιστάμενου μηχανισμού προστασίας του κλάδου των τροφίμων στην Ελλάδα και την αναφορά στα διαθέσιμα εγχώρια όργανα. Εν κατακλείδι, η εργασία εμπεριέχει αναφορές και όσον αφορά τα δύο υφιστάμενα συστήματα διασφάλισης ποιότητας που εμπίπτουν στη βιομηχανία των τροφίμων, ενώ η εργασία ολοκληρώνεται με τις συμπερασματικές παρατηρήσεις.