The implications of financial risk for household consumption under macroprudential policy rules

Abstract

Η παρούσα διατριβή εξετάζει την επίδραση στην καταναλωτική συμπεριφορά από τη μη πληρωμή οφειλών από καταναλωτικά δάνεια, όταν υφίστανται μακροπροληπτικοί εποπτικοί κανόνες με τη μορφή περιορισμών στο δανεισμό ή επιπλέον κόστους επιβάρυνσης των επιτοκίων δανεισμού. Το Κεφάλαιο 2 αναπτύσσει ένα υπόδειγμα δυναμικής ισορροπίας, το οποίο αναλύει το ρόλο της αθέτησης πληρωμών για τις καταναλωτικές αποφάσεις. Εξετάζεται η αθέτηση στο πλαίσιο αλληλοεπικαλυπτόμενων διαδικασιών καταναλωτικής συμπεριφοράς δύο περιόδων, με την υπόθεση της επιβολής ποινής επί του επιτοκίου δανείων κατά την πρώτη περίοδο στην περίπτωση υπερημερίας, ενώ ταυτόχρονα υφίσταται επαναχρηματοδότηση από τις τράπεζες. Από την αναλυτική επίλυση του προβλήματος διαχρονικής αριστοποίησης του νοικοκυριού, προκύπτει μια διευρυμένη εξίσωση Euler για την κατανάλωση που αποτελεί συνάρτηση μεταξύ άλλων ενός προσδοκώμενου παράγοντα αθέτησης, η οποία συνάρτηση προσδιορίζει, στο πλαίσιο της στατικής ισορροπίας, τη βέλτιστη τιμή του ποσοστού εξόφλησης των οφειλών. Το Κεφάλαιο 3 πραγματεύεται την υπερημερία και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια καταναλωτικής πίστης και τις επιπτώσεις τους στην καταναλωτική συμπεριφορά. Εισάγοντας ενδογενώς τη μη πληρωμή οφειλών στο διαχρονικό πρόβλημα βελτιστοποίησης του αντιπροσωπευτικού νοικοκυριού, εξάγεται μια διευρυμένη εξίσωση κατανάλωσης Euler, η οποία περιλαμβάνει ένα παράγοντα κινδύνου σε όρους προσδοκώμενων μη εξυπηρετούμενων οφειλών και υπερήμερων οφειλών. Η παρουσία του παράγοντα κινδύνου διαφοροποιεί τις εκτιμημένες τιμές των παραμέτρων των προτιμήσεων του καταναλωτή και βελτιώνει τη δομή του υποδείγματος σε σχέση με το βασικό υπόδειγμα αντιπροσωπευτικού καταναλωτή με πλήρη εξόφληση των οφειλών, το οποίο φαίνεται να είναι μια ατελής περιγραφή της καταναλωτικής συμπεριφοράς. Το Κεφάλαιο 4 αναλύει την υπόθεση των πολλαπλασιαστικών μη διαχωρίσιμων (Cobb-Douglas) καταναλωτικών προτιμήσεων, ως βασικό στοιχείο για την ανάλυση της αλληλεξάρτησης των επιλογών μεταξύ κατανάλωσης και ελεύθερου χρόνου. Το πρόβλημα μεγιστοποίησης χρησιμότητας του καταναλωτή λύνεται κάτω από αυτές τις προτιμήσεις και εξάγεται ένα ταυτόχρονο σύστημα δύο εξισώσεων που αντιστοιχούν σε μια στατική και μια διαχρονική εξίσωση επιλογής μεταξύ κατανάλωσης και ελεύθερου χρόνου. Το σύστημα εκτιμάται με GMM με σκοπό την απόκτηση συνεπών εκτιμήσεων των παραμέτρων των καταναλωτικών προτιμήσεων, εκ των οποίων η σχετική βαρύτητα της κατανάλωσης στην συνάρτηση χρησιμότητας εκτιμάται ότι είναι αρκετά μεγαλύτερη σε σχέση με τις τιμές της παραμέτρου αυτής που χρησιμοποιούνται στα Δυναμικά Στοχαστικά Υποδείγματα Γενικής Ισορροπίας. Το Κεφάλαιο 5 εξετάζει αν η καταναλωτική συμπεριφορά του νοικοκυριού όταν αυτό υπόκειται σε πιστοληπτικό περιορισμό επηρεάζεται από τη μη πληρωμή των δανειακών οφειλών του. Από το πρόβλημα μεγιστοποίησης του νοικοκυριού εξάγεται ένα υπόδειγμα δύο εξισώσεων, το οποίο αποτελείται από μια διευρυμένη εξίσωση κατανάλωσης Euler και μια στατική εξίσωση προσφοράς εργασίας, και χρησιμοποιείται η μη γραμμική μέθοδος GMM για την εκτίμηση των εξισώσεών του. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το νοικοκυριό με πιστοληπτικό περιορισμό τείνει να είναι περισσότερο υπομονετικό έναντι μελλοντικών καταναλωτικών αναγκών όταν δεν εξοφλεί πλήρως τις δανειακές του υποχρεώσεις. Επιπλέον, γίνεται εκτίμηση του ορίου δανεισμού του νοικοκυριού, δηλαδή του λόγου των πληρωμών των οφειλόμενων δόσεων του δανείου προς το εισόδημά του. Τα αποτελέσματα αποδεικνύονται ισχυρά βάσει ενός αριθμού στατιστικών ελέγχων.