Ασφάλιση καταθέσεων και τραπεζικές κρίσεις

Abstract

Οι τράπεζες αποτελούν πλέον ένα αναπόσπαστο κομμάτι της οικονομίας των περισσότερων χωρών ανά τον κόσμο. Το ενδεχόμενο της πτώχευσης των τραπεζών μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο σε ολόκληρη την κοινωνία και να οδηγήσει όχι μόνο σε κατάρρευση των τραπεζών, αλλά σε μια γενικότερη αναταραχή. Για την πρόληψη αυτών των καταστάσεων, όπως και για την αντιμετώπιση τους σε περίπτωση εμφάνισης, έχουν υιοθετηθεί από κάθε χώρα μια σειρά μέτρων. Ένα από αυτά είναι το σύστημα της ασφάλισης των καταθέσεων, το οποίο αφενός φροντίζει για την προστασία των δικαιωμάτων των καταθετών και αφετέρου ενισχύει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Το σύστημα της ασφάλισης καταθέσεων μπορεί βραχυπρόθεσμα να συμβάλει θετικά στην τραπεζική σταθερότητα δημιουργώντας ένα κλίμα σιγουριάς στους καταθέτες. Ωστόσο, η υπέρμετρη προσφορά του μπορεί μακροπρόθεσμα να οδηγήσει σε ανάληψη υψηλού κινδύνου και ως εκ τούτου να αυξήσει τις πιθανότητες να κλονιστεί η τραπεζική σταθερότητα. Επιπλέον, η ασφάλιση των καταθέσεων δημιουργεί ηθικό κίνδυνο, ειδικά εάν η κάλυψη είναι απεριόριστη, ο οποίος μπορεί με τη σειρά του να οδηγήσει σε τραπεζική κρίση. Η πρόσφατη παγκόσμια κρίση του 2008 δοκίμασε την αποτελεσματικότητα του συστήματος ασφάλισης καταθέσεων και προκάλεσε διάφορες αναπροσαρμογές της δομής της. Παρατηρήθηκε πως η τραπεζική εποπτεία και το θεσμικό πλαίσιο είναι υψίστης σημασίας, καθώς δύναται να προωθήσουν τα κατάλληλα κίνητρα, ώστε να διασφαλιστεί η συστηματική σταθερότητα.