Προσδιοριστικοί παράγοντες του χρέους

Abstract

Τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα μετά το 2009 που εκδηλώθηκε η κρίση χρέους της Ευρωζώνης, το δημόσιο χρέος αποτελεί ένα από τα πιο πολυσυζητημένα θέματα τόσο σε οικονομικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο. Αρκετοί μελετητές έχουν προσπαθήσει στο παρελθόν να εντοπίσουν τις βασικότερες μεταβλητές που επηρεάζουν το χρέος σε μια ή περισσότερες χώρες. Στις περισσότερες μελέτες συνήθως δεν εξετάζεται το χρέος ως απόλυτο μέγεθος, αλλά ο δείκτης χρέους προς ΑΕΠ ο οποίος αποτυπώνει το χρέος μιας χώρας ως συνάρτηση του συνολικού παραγόμενου προϊόντος της. Στην παρούσα διπλωματική εργασία επιχειρείται να διερευνηθούν ποιοί είναι οι βασικότεροι παράγοντες που επηρεάζουν το λόγο χρέους προς ΑΕΠ μιας κατηγορίας χωρών υψηλού εισοδήματος και μιας κατηγορίας χωρών μεσαίου εισοδήματος. Για να επιτευχθεί αυτό χρησιμοποιούνται δεδομένα πάνελ 22 χωρών υψηλού εισοδήματος από το 1999 έως το 2014 και 22 χωρών μεσαίου εισοδήματος από το 2001 έως το 2014 και εφαρμόζονται διάφορες μέθοδοι εκτίμησης όπως η μέθοδος Σταθερών Επιδράσεων, η μέθοδος Τυχαίων Επιδράσεων και η μέθοδος με χρήση βοηθητικής μεταβλητής. Το κυριότερο συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι η πραγματική ανάπτυξη του ΑΕΠ αποτελεί τον βασικότερο προσδιοριστικό παράγοντα του χρέους και στις δυο κατηγορίες χωρών και ειδικότερα αύξηση της πραγματικής ανάπτυξης του ΑΕΠ φαίνεται να οδηγεί σε μείωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ τόσο των χωρών υψηλού και μεσαίου εισοδήματος. Το συμπέρασμα αυτό έρχεται σε πλήρη συμφωνία με την αντίστοιχη μελέτη των Sinha et al. (2011). Επιπρόσθετα, στις χώρες υψηλού εισοδήματος αύξηση των κυβερνητικών δαπανών και του εμπορίου δείχνουν να έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ. Αντίθετα, ο πληθωρισμός και οι άμεσες ξένες επενδύσεις δεν εμφανίζουν στατιστικά σημαντικά αποτελέσματα και στις δυο κατηγορίες χωρών. Τέλος, αύξηση του ρυθμού μεταβολής του πληθυσμού των χωρών υψηλού εισοδήματος εμφανίζεται να συντελεί στη μείωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ με βάση τα μοντέλα Σταθερών και Τυχαίων επιδράσεων και τη μέθοδο της βοηθητικής μεταβλητής.