Μέθοδοι πρόβλεψης της ζήτησης : εφαρμογή σε δεδομένα ζήτησης καταναλωτικών προϊόντων

Abstract

Το μέλλον και η πρόβλεψή του αποτελούσε πάντα ένα πεδίο σημαντικού ενδιαφέροντος για το ανθρώπινο είδος. Με τη χρήση ολοένα και περισσότερων καινοτόμων μέσων και πρακτικών οι άνθρωποι προσπαθούν να προβλέψουν τι θα συμβεί στο άγνωστο αύριο, καθιστώντας την πρόβλεψη αναπόσπαστο μέρος όλων των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Έτσι, και στον επιχειρηματικό κλάδο, έναν τομέα που συνεχώς αναπτύσσεται και επεκτείνεται σε ένα περιβάλλον ιδιαίτερα σκληρού παγκόσμιου ανταγωνισμού, η ανάγκη των εταιρειών για το χτίσιμο μιας αποτελεσματική στρατηγικής για τα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα πλάνα τους γίνεται ολοένα και μεγαλύτερη. Οι επιχειρήσεις έχουν ανάγκη να προγραμματίσουν τις ενέργειες τους αρκετό καιρό πριν την εκδήλωση της ζήτησης. Ο χρόνος για τον οποίο δεσμεύεται μια επιχείρηση από μια διοικητική απόφαση μπορεί να κυμαίνεται από αρκετά χρόνια, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της κατασκευής ενός εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, έως λίγες μόνο ημέρες ή ώρες όπως συμβαίνει στην περίπτωση του προσδιορισμού των επιπέδων παραγωγής και αποθεμάτων των διαφόρων καταναλωτικών αγαθών. Στο χτίσιμο αυτής της στρατηγικής, η πολύπλοκη λειτουργία της πρόβλεψης της ζήτησης και διαμόρφωσης του πλάνου πωλήσεων διαδραματίζει πρωτεύοντα ρόλο, καθώς αποτελεί εφαλτήριο για σημαντικές αποφάσεις για τον προγραμματισμό ολόκληρης της επιχείρησης που διαμορφώνουν την ανάπτυξή της και τη κερδοφορία της. Σε αντίθεση με το παρελθόν που η πρόβλεψη της ζήτησης αποτελούσε ένα λιγότερο σημαντικό τομέα για μια επιχείρηση και γινόταν κυρίως με τη χρήση εμπειρικών μέσων, πλέον η πλειοψηφία των επιχειρήσεων επιλέγει τη χρήση επιστημονικών μεθόδων για αυτή τη δραστηριότητα. Για την κάθε επιχείρηση αποτελεί πρόκληση το να γνωρίζει κατά πόσο το προϊόντα της είναι αρεστά στο καταναλωτικό κοινό. Μια ακόμα μεγαλύτερη πρόκληση είναι να γνωρίζει τι σκέφτονται οι καταναλωτές της, έτσι ώστε η τάση της αγοράς να μπορεί να προβλεφθεί και η επιχείρηση να παραμείνει ανταγωνιστική. Μέσω της διαδικασίας της πρόβλεψης της ζήτησης οι εταιρείες μπορούν να ελέγχουν καλύτερα το ύψος των αποθεμάτων τους και το κόστος παραγωγής. Γνωρίζοντας πότε και πόσο ένας πελάτης πρόκειται να αγοράσει τα προϊόντα τους είναι το κλειδί για την επιτυχία της επιχείρησης. Σε αυτά τα πλαίσια, στην παρούσα εργασία εξετάζεται η έννοια της πρόβλεψης της ζήτησης, η χρησιμότητά της στο επιχειρηματικό περιβάλλον, οι διάφορες τεχνικές και μέθοδοι πρόβλεψης και τα σχετικά κριτήρια αξιολόγησής τους. Τέλος, επιλεγμένες μέθοδοι πρόβλεψης εφαρμόζονται σε τρία διαφορετικά καταναλωτικά προϊόντα και αξιολογούνται ως προς την επίδοση της ακρίβειας τους με βάση τα σφάλματα πρόβλεψης. Σε ένα δεύτερο στάδιο, τα βέλτιστα μοντέλα ανά προϊόν όπως προσδιορίζονται από τη διαδικασία αξιολόγησης θα προταθούν στην εταιρεία ώστε να εφαρμοστούν και να αξιολογηθεί η ακρίβεια τους σε βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα.