Στρατηγικές διεθνοποίησης των τραπεζών : η περίπτωση της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος

Abstract

Αντικείμενο της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση της διεθνοποίησης των τραπεζών, ενός φαινομένου το οποίο έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις μετά το 1980 παγκοσμίως και ευνοήθηκε από την ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου, την αύξηση των άμεσων ξένων επενδύσεων, από το άνοιγμα και απορρύθμιση των εθνικών τραπεζικών αγορών σε πολλές χώρες του κόσμου και από την εξέλιξη των νέων τεχνολογιών επικοινωνιών και πληροφορίας. Τα βασικά ερωτήματα τα οποία τίθενται και απαντώνται στην παρούσα έρευνα σχετίζονται με τα κίνητρα και τους πιθανούς κινδύνους της τραπεζικής διεθνοποίησης, καθώς και με τις στρατηγικές και μεθόδους που έχουν στη διάθεσή τους, εναλλακτικώς, οι τράπεζες. Ειδικότερα, γίνεται αναφορά σε στρατηγικές διεθνούς επέκτασης μέσω εξαγορών και συγχωνεύσεων, μέσω της ίδρυσης νέων θυγατρικών ή μέσω της ίδρυσης υποκαταστημάτων. Η ανάλυση έδειξε ότι τα σημαντικότερα κίνητρα για την εγκατάσταση τραπεζών στο εξωτερικό είναι η αύξηση της πελατείας και η άντληση κεφαλαίων, ενώ στους μεγαλύτερους κινδύνους συγκαταλέγονται ο γεωπολιτικός και ο μακροοικονομικός. Ως προς τις μεθόδους επέκτασης, η πλέον διαδομένη είναι η μέθοδος της εξαγοράς εγχώριων τραπεζών και ακολουθούν οι συγχωνεύσεις. Επιπροσθέτως, στο πλαίσιο της παρούσας εργασίας καταγράφεται το φαινόμενο της επέκτασης των ελληνικών τραπεζών στις ευρωπαϊκές χώρες σε μετάβαση και προ πάντων στην νοτιοανατολική Ευρώπη, μετά το 1990 και ειδικά μετά το 2000, όπου και εντείνεται το φαινόμενο αυτό μέσω εξαγορών εγχώριων τραπεζών. Εν συνεχεία, η έρευνα εστιάζει στη στρατηγική διεθνούς επέκτασης της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος. Συμπερασματικά, διαπιστώνεται ότι η στρατηγική αυτή σταδιακά περιορίζεται στις χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης και στην Τουρκία, με ιδιαίτερα ικανοποιητικά αποτέλεσμα για τον Όμιλο της Εθνικής. Μάλιστα, μετά την έναρξη της οικονομικής κρίσης το 2008, ο Όμιλος κατόρθωσε να επεκταθεί στην περιοχή και να αυξήσει τις τραπεζικές δραστηριότητές του. Μετά την επιβολή των Capital Controls τον Ιούνιο του 2015 σχεδιάζει, την αποχώρησή του από την Τουρκία, προκειμένου να ενισχύσει την κεφαλαιακή του επάρκεια.