Τεχνικές πολυκριτήριας ανάλυσης & Περιβάλλουσας Ανάλυσης Δεδομένων για τον εξορθολογισμό των αγροτικών επιδοτήσεων
Προβολή/ Άνοιγμα
Λέξεις κλειδιά
Πολυκριτήρια ανάλυση αποφάσεων ; Κοινή αγροτική πολιτική ; Περιβάλλουσα Ανάλυση Δεδομένων ; Αγροτική οικονομία ; Ευστάθεια ; Αξιολόγηση στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις ; Multicriteria decision making ; Common agricultural policy ; Data envelopment analysis ; Agriculture ; Robustness ; Evaluation of agricultural unitsΠερίληψη
Η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) αποτελεί την ενοποιημένη Αγροτική Πολιτική των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), μέσω της οποίας παρέχεται η στήριξη του εισοδήματος, της αγοράς, και της ανάπτυξης της υπαίθρου. Η ΚΑΠ στη πορεία της υπέστη αρκετές μεταρρυθμίσεις με τη στήριξη του εισοδήματος να παρέχεται πλέον υπό μορφή άμεσης στρεμματικής ενίσχυσης (1ος Πυλώνας).
Στην παρούσα διατριβή προτείνεται μία μέθοδος ως ένα εργαλείο αξιολόγησης για τον προσδιορισμό της οικονομικής ενίσχυσης, μέσω της οποίας ενισχύεται η παραγωγική ικανότητα και διανέμονται αντικειμενικότερα και αποτελεσματικότερα τα χρήματα προς τους δικαιούχους παραγωγούς, σύμφωνα με τους κανόνες της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ). Η έλλειψη αξιολόγησης οδηγεί σε εγκατάλειψη των αγροτικών εκμεταλλεύσεων ενώ συχνά είναι και τα φαινόμενα οικονομικής ενίσχυσης σε αποκαλούμενους "αγρότες του καναπέ".
Η μεθοδολογία, ως συνέργεια δύο μεθόδων, για την αξιολόγηση των αγροτικών εκμεταλλεύσεων ακολουθεί τις αρχές της Αναλυτικής-Συνθετικής προσέγγισης και αποτελείται από τρεις φάσεις. Αρχικά, αφού επιλεχθούν τα κατάλληλα κριτήρια ικανά για την αξιολόγηση των εκμεταλλεύσεων, εφαρμόζεται η πρώτη πολυκριτήρια μέθοδος, το μοντέλο της UTASTAR με κριτήρια εισροών και εκροών. Ο Αποφασίζων κατασκευάζει το μοντέλο προτίμησης, με ιεραρχία σε αντιπροσωπευτικό δείγμα ενώ παράλληλα παρέχει την εκτίμηση του ύψους της ενίσχυσης. Στο πλαίσιο αυτό εφαρμόζονται τεχνικές βελτιστοποίησης και ανάλυσης ευστάθειας στα αποτελέσματα της μεθόδου για να προκύψει η πρώτη εκτίμηση του ύψους της ενίσχυσης με την εφαρμογή της κατά τμήματα ευθείας στις εκτιμώμενες ενισχύσεις. Στη δεύτερη φάση, εφαρμόζεται το μοντέλο πρόβλεψης, το οποίο στην ουσία είναι γραμμική παλινδρόμηση, μέσω του οποίου προκύπτει η δεύτερη εκτίμηση. Ουσιαστικά, μέσω του μοντέλου αυτού τα κριτήρια συσχετίζονται με το ύψος της εκτιμώμενης ενίσχυσης. Στην τρίτη και τελευταία φάσης της μεθοδολογίας περιλαμβάνονται δύο δείκτες για την αξιολόγηση της εφαρμογής της μεθοδολογίας,
οι οποίοι είναι το μετασχηματισμένο μοντέλο της Περιβάλλουσας Ανάλυσης Δεδομένων (ΠΑΔ) και το μοντέλο της εντροπίας. Το ύψος της ενίσχυσης είναι ο γραμμικός συνδυασμός των δύο αναθεωρημένων εκτιμήσεων, ενώ οι δείκτες αξιολογούν συγκεντρωτικά τα αποτελέσματα τις μεθοδολογίας.
Η παρούσα διατριβή περιλαμβάνει επίσης και δύο μελέτες περίπτωσης του αγροτικού τομέα από τις δύο πρόσφατες μεταρρυθμίσεις της ΚΑΠ, του καθεστώτος της βιομηχανικής ντομάτας και των εσπεριδοειδών προς χυμοποίηση. Η μεθοδολογία εφαρμόζεται ούτως ώστε να αξιολογηθούν οι εκμεταλλεύσεις και να υπολογιστεί το ύψος της ενίσχυσης. Τα αποτελέσματα της εφαρμογής παρουσιάζονται και σχολιάζονται.
Ο εξορθολογισμός των επιδοτήσεων θα οδηγήσει σαφώς στην ενίσχυση της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας των δικαιούχων. Η διατριβή ολοκληρώνεται με τη σύνοψη των βασικών σημείων της και με την αναφορά σε μελλοντικές προεκτάσεις.