Η διεθνής ανταγωνιστικότητα σε γεωγραφικές περιοχές μιας χώρας : η περίπτωση της Κρήτης. Εφαρμογή του

Abstract

Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να ερευνήσει, να αναλύσει και να αναδείξει τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της οικονομίας της Κρήτης με βάση τη θεωρία του Διαμαντιού του καθηγητή του Harvard, Michael E. Porter. Η διπλωματική εργασία εκπονήθηκε για να διερευνήσει τις ανταγωνιστικές αιχμές που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην απόκτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος σε βασικούς κλάδους της οικονομίας της Κρήτης και μπορεί να χωριστεί σε δύο βασικά μέρη: Το πρώτο μέρος περιλαμβάνει την εισαγωγή, το δεύτερο και το τρίτο κεφάλαιο. Το δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζει τις βασικές αρχές ανταγωνιστικής στρατηγικής, ενώ στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζεται αναλυτικά η θεωρία του Διαμαντιού του Porter, η οποία περιέχει τους παράγοντες εκείνους που απαιτούνται για την αιτιολόγηση της απόκτησης ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος σε συγκεκριμένους κλάδους από επιχειρήσεις που εδρεύουν στην εξεταζόμενη χώρα. Στο κεφάλαιο αυτό, παρουσιάζονται και οι διάφορες κριτικές που έχει δεχτεί κατά καιρούς η θεωρία του Porter από μεταγενέστερες θεωρίες, η σημαντικότερη από τις οποίες είναι αυτή του Διπλού Διαμαντιού των Rugman και D’ Cruz, η οποία ενσωματώνει στη θεωρία του Porter τις έννοιες των ξένων άμεσων επενδύσεων και τη δράση των πολυεθνικών επιχειρήσεων. Το δεύτερο μέρος περιλαμβάνει το τέταρτο, πέμπτο, έκτο και έβδομο κεφάλαιο, τα οποία επικεντρώνονται στην περίπτωση της οικονομίας της περιφέρειας της Κρήτης. Στο τέταρτο κεφάλαιο αναφέρεται ο στόχος της έρευνας, καθώς και η επιλογή μεθόδου συλλογής στοιχείων, ενώ στο πέμπτο κεφάλαιο αναλύεται διεξοδικά η οικονομία της Κρήτης, ταυτόχρονα όμως, στο κεφάλαιο αυτό επιλέγονται οι κλάδοι που θα αναλυθούν περαιτέρω και θα εφαρμοστεί σε αυτούς το «διαμάντι του ανταγωνισμού», οι οποίοι αποτελούν τον «Κλάδο του Τουρισμού», και τον «Κλάδο των Πλαστικών Υλών και Τεχνουργημάτων αυτών». Στο κεφάλαιο έξι, λοιπόν, παρουσιάζεται ο κλάδος της κρητικής τουριστικής βιομηχανίας και αναλύεται με βάση τις παραμέτρους του ανταγωνισμού που θέτει ο Porter στη θεωρία του διαμαντιού. Ο κλάδος της τουριστικής βιομηχανίας επιλέχθηκε γιατί αποτελεί την ανταγωνιστική αιχμή της κρητικής οικονομίας και μέσα από την ανάλυση αυτή παρουσιάζονται οι λόγοι και οι αιτίες της επιτυχίας στα πλαίσια του ανταγωνισμού της περιφέρειας της Κρήτης. Το έβδομο κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στον κλάδο των πλαστικών υλών, ο οποίος αποτελεί τον μοναδικό κλάδο της περιφέρειας της Κρήτης που περιλαμβάνεται στους κλάδους με την υψηλότερη εξαγωγική εξωστρέφεια σε εθνικό επίπεδο. Τέλος, το όγδοο κεφάλαιο περιλαμβάνει τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την ανάλυση της θεωρίας του διαμαντιού σε συνάρτηση με την οικονομία της Κρήτης, καθώς και προτάσεις για την επικέντρωση των προσπαθειών της Πολιτείας και των επιχειρήσεων προς τις κατευθύνσεις που θα παρέχουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στους κλάδους της οικονομίας που αναλύθηκαν.