Ιατρικά σφάλματα : κοινωνική & οικονομική διάσταση και προστασία των εμπλεκομένων

Abstract

Τα ιατρικά σφάλματα πλήττουν εκτός από τα συστήματα υγείας της Ευρώπης και την Αμερική η οποία έχει προωθήσει αρκετές πολιτικές για τη μείωσή τους, εδώ και αρκετά χρόνια. Στην Ελλάδα, όλο και περισσότεροι πολίτες ανησυχούν για το ενδεχόμενο να υποστούν ένα ιατρικό σφάλμα αλλά οι οργανισμοί που μπορούν να απευθυνθούν είναι ελάχιστοι και χωρίς πολλές εκχωρούμενες αρμοδιότητες. Τα συμπεράσματα από τα ευρήματα της έρευνας που διενεργήσαμε σε αρκετούς δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς και από τη ελληνική και διεθνή βιβλιογραφική ανασκόπηση που επιχειρήσαμε παρουσιάζουν αρκετά μεγάλο ενδιαφέρον. Ένα μικρό μόνο ποσοστό των ιατρικών σφαλμάτων δημοσιοποιείται αφού στην πλειοψηφία των περιπτώσεων αποσιωπάται, με εξωδικαστικό διακανονισμό είτε από τις ασφαλιστικές εταιρίες είτε από τα ίδια τα νοσηλευτικά ιδρύματα. Οι συνέπειες των ιατρικών σφαλμάτων είναι πολύπλευρες με οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις. Πέρα από τις κοινωνικές, η επιβάρυνση με το εμφανές και αφανές κόστος ξεκινάει από τον ίδιο τον ασθενή και την οικογένειά του και φτάνει μέχρι τα νοσηλευτικά ιδρύματα και το κοινωνικό σύνολο γενικότερα. Υπάρχει η ένδειξη ότι το οικονομικό κόστος είναι τεράστιο για την ελληνική οικονομία. Όμως η αποτίμηση του κόστους δεν είναι δυνατή λόγω της έλλειψης κάποιου οργανωμένου κεντρικού πληροφοριακού συστήματος. Επιπλέον, το σύστημα εσωτερικού ελέγχου των νοσοκομείων του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ), αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα. Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για τις πειθαρχικές διαδικασίες των ιατρικών συλλόγων. Η ύπαρξη μιας κεντρικής στρατηγικής από την Πολιτεία, η δημιουργία ενός φορέα με την αποκλειστική αρμοδιότητα της τεκμηριωμένης παρακολούθησης των ιατρικών σφαλμάτων, η προώθηση ενός σχεδίου επιχειρησιακής δράσης από τα νοσηλευτικά ιδρύματα, με στόχο την πρόληψη ιατρικών σφαλμάτων, αποτελούν μερικές μόνο από τις προτάσεις που μπορούν να ειπωθούν. Το σημαντικότερο όλων όμως παραμένει η στράτευση όλων των εμπλεκόμενων μελών σε μια κοινή προσπάθεια μείωσης του προβλήματος.