Ποιότητα στις υπηρεσίες υγείας

Abstract

Η ποιότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών είναι ένα από τα βασικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα τους στην αγορά. Η ύπαρξη διεθνών προτύπων και η δυνατότητα πιστοποίησης της ποιότητας προϊόντων ή υπηρεσιών διευκόλυνε πολύ την προσπάθεια των επιχειρήσεων. Στον χώρο της υγείας το διαρκώς αυξανόμενο κόστος και η αύξηση των απαιτήσεων των χρηστών οδήγησε στην εξάπλωση προγραμμάτων διασφάλισης της ποιότητας στις υπηρεσίες υγείας του δυτικού κόσμου από την δεκαετία του 1980. Στην Ελλάδα υπήρξε μεγάλη καθυστέρηση στην ανάπτυξη του υγειονομικού τομέα και αυτό δεν άφησε περιθώρια για ενασχόληση με θέματα ποιότητας ως τα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1990 και τα ποικίλα προβλήματα οδηγούσαν σε εξαιρετικά χαμηλή ικανοποίηση των χρηστών. Η πρώτη νύξη για ποιότητα σης ελληνικές υπηρεσίες υγείας έγινε με τον νόμο 2519/97, χωρίς όμως βελτίωση της κατάστασης. Με τον νόμο 2889/01 ιδρύθηκαν διοικητικά τμήματα σε επίπεδο περιφέρειας και νοσοκομείου με αντικείμενο την ποιότητα αλλά και θεσμοθετήθηκαν πολλές αλλαγές που έμμεσα θα βελτιώσουν την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, όπως η εισαγωγή της επιστημονικής διοίκησης. Η έννοια της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας είναι πολυδιάστατη και ο προσδιορισμός της παρουσιάζει δυσκολίες που οφείλονται κυρίως στην ιδιομορφία των υπηρεσιών αυτών. Η ποιότητα δεν αφορά μόνο στο ιατρικό έργο αλλά επεκτείνεται σε όλο το φάσμα των υπηρεσιών και φροντίδων, καθώς και στα άτομα που εμπλέκονται (ασθενείς, συγγενείς, κοινωνικός περίγυρος, εργαζόμενοι στην υγεία κ.λπ.). Η ποιότητα της νοσοκομειακής περίθαλψης είναι ο τομέας εκείνος που έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας, της πολιτείας, των επαγγελμάτων υγείας αλλά και των ασθενών. Ο «εξανθρωπισμός» των νοσοκομείων απαιτεί συστηματικές και γενναίες παρεμβάσεις. Χρειάζεται πολιτική βούληση και αλλαγή της νοοτροπίας των επαγγελματιών υγείας αλλά και υπομονή και προγραμματισμό. Η αξιοποίηση των εμπειριών των άλλων ευρωπαϊκών χωρών και οι ευνοϊκές σημερινές συγκυρίες, αποτελούν μία πολύ καλή ευκαιρία για την ενσωμάτωση της ποιότητας στην καθημερινή λειτουργία του ελληνικού δημόσιου νοσοκομείου.