Ανάλυση του θεσμού της δικαιόχρησης (franchising) σε πανελλαδικό και παγκόσμιο επίπεδο και διερεύνηση της εξέλιξης του στην Ελλάδα σύμφωνα με το μοντέλο ωρίμων αγορών του εξωτερικού

Abstract

Η συγκεκριμένη διπλωματική εργασία αναπτύσσει ένα σύνολο θεμάτων που αφορούν το θεσμό της δικαιόχρησης (franchising) τόσο σε πανελλαδικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Η ανάλυση αυτή αποσκοπεί σε μια σφαιρική προσέγγιση αυτής της επιχειρηματικής πρακτικής που αποδεικνύει πως η εξέλιξη του franchising στην Ελλάδα ακολουθεί το μοντέλο ωρίμων αγορών του εξωτερικού. Η αναφορά στο franchising γίνεται μέσα από δεκαπέντε κεφάλαια στα οποία αναλύεται το θεωρητικό πλαίσιο και η ανάπτυξη του θεσμού καθώς και η σχέση του με άλλες σύγχρονες έννοιες. Στο τέλος των κεφαλαίων παρατίθενται συμπεράσματα όπου συνοψίζονται οι συνέπειες των θεμάτων που εξετάζονται και γίνονται σχετικές βελτιωτικές προτάσεις. Μετά την εννοιολογική προσέγγιση του όρου franchising γίνεται μια σύντομη ιστορική αναδρομή, παρουσιάζονται οι διάφορες μορφές franchising και εξετάζεται ξεχωριστά η πρωτοποριακή μορφή του κινητού franchising ώστε να γίνει κατανοητή η σπουδαιότητα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της. Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στις προϋποθέσεις δημιουργίας ενός δικτύου franchising, αναλύονται μερικές σημαντικές πλευρές της συμπεριφοράς του δικαιοδόχου καθώς και τα κίνητρα που τον οδηγούν να ενταχθεί σε ένα σύστημα franchising και παρουσιάζονται τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που προκύπτουν σε μια τέτοια περίπτωση, τόσο για τα συμβαλλόμενα μέρη όσο και για τον καταναλωτή. Τα επόμενα κεφάλαια αφορούν, σύμφωνα με έρευνες, τη συμβολή της γυναίκας στον επιχειρηματικό χώρο του franchising όπως και την ανάπτυξη του θεσμού μέσω του ηλεκτρονικού εμπορίου, των ηλεκτρονικών αγορών, των άυλων/πλασματικών καταστημάτων (virtual stores) και του cyberspace γενικότερα. Οι νέες αυτές έννοιες αναλύονται και εξετάζεται ο τρόπος με τον οποίο αλλάζουν τη διάρθρωση της οικονομίας καθώς και ο τρόπος που σχετίζονται με το franchising. Κατά την απόφαση επέκτασης με τη μέθοδο franchising, μια εταιρεία οφείλει να μελετήσει τις χρηματοοικονομικές επιπτώσεις της εμπλοκής της σε μια τέτοια συμφωνία. Γι’ αυτό το λόγο εξετάζεται επίσης πως μπορούν να καλυφθούν οι χρηματοοικονομικές ανάγκες ενός τέτοιου εγχειρήματος. Σε επόμενη ενότητα αναλύεται η ανάπτυξη του franchising σε διεθνές επίπεδο από δύο διαφορετικές σκοπιές. Αφενός, παρατίθεται το θεωρητικό μέρος στο οποίο με τη βοήθεια συγκριτικών ερευνών παρουσιάζεται η διεθνής ανάπτυξη του θεσμού και προσδιορίζονται οι λόγοι ανάπτυξης του καθώς και τα κριτήρια εξάπλωσης σε συγκεκριμένες χώρες. Αφετέρου, αναπτύσσεται το πρακτικό μέρος της διεθνούς ανάπτυξης του franchising μέσω της παράθεσης στοιχείων από ορισμένες ενδεικτικές χώρες του εξωτερικού. Στη συνέχεια παρουσιάζεται το σύγχρονο κλίμα επενδύσεων και η ανάπτυξη του franchising στα Βαλκάνια. Οι βαλκανικές χώρες εξετάζονται ξεχωριστά διότι, όπως διαπιστώνεται μέσω της παράθεσης στοιχείων, αποτελούν για τις ελληνικές επιχειρήσεις ένα μοναδικό παράθυρο ευκαιρίας επέκτασης. Ακολουθεί αναφορά στην ανάπτυξη που γνωρίζει ο θεσμός σε όλους τους κλάδους της ελληνικής αγοράς. Η ανάλυση ξεκινά με στοιχεία του 1999 και ολοκληρώνεται με την παραβολή πιο πρόσφατων διαθέσιμων στοιχείων 2002-2003 ώστε να παρουσιαστεί μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα της ανάπτυξης του θεσμού. Έπειτα, γίνεται αναφορά στο νομικό πλαίσιο της σύμβασης franchising. Τα επιμέρους θέματα που εξετάζονται είναι η κατάρτιση και ο έλεγχος του περιεχομένου της σύμβασης στην Ελλάδα και οι νομοθετικές ρυθμίσεις του franchising στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα και σε ενδεικτικές χώρες του εξωτερικού. Η εργασία ολοκληρώνεται με έκθεση συμπερασματικών και κριτικών σκέψεων σε όσα έχουν αναφερθεί στα προηγούμενα κεφάλαια.