Εφαρμογή της Σαρία για τη δημιουργία ισλαμικού δείκτη στο Χρηματιστήριο Αθηνών και εμπειρική συγκριτική ανάλυση του ισλαμικού και του γενικού δείκτη του Χρηματιστηρίου Αθηνών

Abstract

Η Ισλαμική Χρηματοοικονομική είναι μια ταχέως αναπτυσσόμενη βιομηχανία. Πρόκειται για ένα σύστημα που βασίζεται στα στοιχεία ενεργητικού, όπου η απαγόρευση της αποδοχής και πληρωμής Ρίμπα, κατέχει ιδιαίτερο ρόλο. Η κερδοσκοπική συμπεριφορά αποθαρρύνεται και οι επενδύσεις μπορούν να διεξαχθούν μόνο για δραστηριότητες που εγκρίνονται από τη Σαρία, π.χ. οι επενδύσεις σε επιχειρήσεις που σχετίζονται με αλκοόλ και τυχερά παιχνίδια απαγορεύονται. Έχουν δημιουργηθεί πολλοί Ισλαμικοί δείκτες για να καλύπτουν τις μεγαλύτερες διεθνείς αγορές. Αυτοί οι δείκτες περιλαμβάνουν επιχειρήσεις που πληρούν ορισμένα κριτήρια αξιολόγησης της Σαρία. Οι δείκτες αυτοί χρησιμοποιούνται σαν πρότυπα απόδοσης για επενδυτές. Ωστόσο, τέτοιος δείκτης δεν υπάρχει για το Ελληνικό χρηματιστήριο. Παρουσιάζεται μια λεπτομερή σύγκριση μεταξύ του Γενικού Δείκτη Χρηματιστηρίου Αθηνών και ενός δευτερεύοντα δείκτη που δημιουργήθηκε και αποτελείται αποκλειστικά από εταιρείες που είναι συμβατές με τη Σαρία, καλύπτοντας την περίοδο μεταξύ 31.12.2005 και 31.12.2010. Μια τέτοια μελέτη που να καλύπτει όλες τις αποδεκτές αξίες του δείκτη του Χρηματιστηρίου Αθηνών δεν έχει πραγματοποιηθεί, στο βαθμό που γνωρίζει ο συγγραφέας. Μόλις δημιουργηθεί ο Ελληνικός Ισλαμικςό Δείκτης (Ε.Ι.Δ.) για το Ελληνικό χρηματιστήριο, παρακολουθείται ο δείκτης στη διάρκεια της επιλεγμένης περιόδου, υπολογίζοντας την απόδοσή του και συγκρίνοντας τον με έναν παρεμφερή συμβατικό Ελληνικό δείκτη (το γενικό δείκτη Χ.Α.). Χρησιμοποιούνται οικονομετρικές μέθοδοι για να εξεταστεί αν υπάρχουν ενδείξεις σχέσεων αιτιότητας και συνολοκλήρωσης μεταξύ των δυο δεικτών. Ο Ε.Ι.Δ. ξεπερνά σε απόδοση (βάσει στοιχείων σταθμισμένου κινδύνου αλλά και μη σταθμισμένου κινδύνου) τον συμβατικό αντίστοιχο δείκτη τόσο στην ανοδική όσο και στην πτωτική του πορεία στις υποπεριόδους που εξετάστηκαν. Αν και δε βρίσκονται στοιχεία αιτιότητας μεταξύ των δυο δεικτών, φαίνεται πως ο Ε.Ι.Δ. πράγματι κατευθύνει το γενικό δείκτη του Χ.Α. κατά τη διάρκεια της πτωτικής αγοράς αντανακλώντας τη «φυγή προς την ποιότητα» που παρατηρήθηκε σε περιόδους αβεβαιότητας ή κρίσης. Καθώς ο Ε.Ι.Δ. περιλαμβάνει εταιρείες που είναι λιγότερο μοχλευμένες και δε λειτουργούν κερδοσκοπικά (ως συνέπεια των κριτηρίων αξιολόγησης της Σαρία), η ανάγκη για τους επενδυτές σε τέτοιες εταιρείες να «καταφύγουν» σε λιγότερο ριψοκίνδυνες εταιρείες ή κατηγορίες κεφαλαίου είναι λιγότερο έκδηλη και επείγουσα, σε σύγκριση με την αντίστοιχη ανάγκη για τον μέσο επενδυτή.