Μια νέα θεώρηση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος: επιχειρηματική επίδοση στο πλαίσιο του στρατηγικού μάνατζμεντ

Abstract

Παρόλο που το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, η επιχειρηματική επίδοση και η χρηματοοικονομική απόδοση αποτελούν θεμελιώδεις έννοιες στα γνωστικά αντικείμενα της στρατηγικής διοίκησης, ή στρατηγικού μάνατζμεντ, και της χρηματοοικονομικής διοίκησης, στη σχετική βιβλιογραφία εντοπίζονται αναφορές σχετικά με την προβληματική τους εννοιολογική θεώρηση. Η παρούσα διδακτορική διατριβή στοχεύει στη διερεύνηση αυτών των εννοιών, στην ανάπτυξη των μετρήσεών τους, καθώς και στην εμπειρική διερεύνηση ερευνητικών υποθέσεων, οι οποίες περιέχουν τις παραπάνω έννοιες. Για τη διερεύνηση των εννοιών του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος, της επιχειρηματικής επίδοσης και της χρηματοοικονομικής απόδοσης, καθώς και για την εξέταση των προβλημάτων, που εκπορεύονται από την υφιστάμενη εννοιολογική τους θεμελίωση, χρησιμοποιήθηκαν μέθοδοι όπως κριτική επισκόπηση της βιβλιογραφίας, έλεγχος της λογικής αιτιολόγησης των βιβλιογραφικών δηλώσεων, συλλογιστική τεκμηρίωση και μπεϋζιανές μαθηματικές παραστάσεις. Για την ανάπτυξη αξιόπιστων και έγκυρων μετρήσεων των ανωτέρων εννοιών, ακολουθήθηκε η διαδικασία της λειτουργοποίησης εννοιών, δηλαδή η επισκόπηση της βιβλιογραφίας για την επιλογή ενός εννοιολογικά στιβαρού θεωρητικού ορισμού, η ανάπτυξη ενός εμπεριστατωμένου λειτουργικού ορισμού και η δημιουργία μιας διαπιστευμένης μεταβλητής μέτρησης. Τέλος, για την εμπειρική διερεύνηση των ερευνητικών υποθέσεων πραγματοποιήθηκε δια-κλαδική και διαχειριζόμενη από τον ίδιον τον ερωτώμενο ηλεκτρονική ταχυδρομική έρευνα πεδίου με χρήση ερωτηματολογίου σε ηλεκτρονικό αρχείο επεξεργασίας κειμένου, με πεδία απαντητικών επιλογών. Με την αναγνώριση και χαρτογράφηση των προβλημάτων, μειονεκτημάτων και σφαλμάτων που σχετίζονται με την εννοιολογική θεώρηση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος, προτάθηκε ένας θεωρητικός του ορισμός, ο οποίος να επιλύει τα παραπάνω προβλήματα και τα εκπορευόμενα από αυτά μειονεκτήματα και σφάλματα. Επίσης, μετά την ανάπτυξη ενός εμπεριστατωμένου λειτουργικού ορισμού του, αναπτύχθηκε και μια έγκυρη και αξιόπιστη μέτρηση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος, η οποία δύναται να χρησιμοποιηθεί σε εμπειρικές έρευνες και έλλειπε από τη σχετική βιβλιογραφία. Επίσης, αναπτύχθηκε μια νέα μέτρηση βάσει αντιληπτότητας της έτερης πιο σημαντικής έννοιας στο γνωστικό αντικείμενο της στρατηγικής διοίκησης, δηλαδή της επιχειρηματικής επίδοσης, καθώς και μια νέα μέτρηση βάσει αντιληπτότητας της πιο σημαντικής έννοιας στο γνωστικό αντικείμενο της χρηματοοικονομικής διοίκησης, δηλαδή της χρηματοοικονομικής απόδοσης. Επιπρόσθετα, τα συμπεράσματα από α) τον έλεγχο ερευνητικών υποθέσεων σχετικά με την αντίληψη των διοικητικών στελεχών για το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, β) τις σχεσιακές περιπτώσεις μεταξύ του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος και της ανώτερης επιχειρηματικής επίδοσης, γ) τη μορφή της αγοράς και του επιχειρηματικού περιβάλλοντος ως προϋποθέσεις για τη θεμελίωση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος και δ) τη δυνατότητα της χρηματοοικονομικής απόδοσης, με βάση τόσο τους παραδοσιακούς λογιστικούς δείκτες όσο και τις ταμειακές ροές, να εκτιμήσει την επιχειρηματική επίδοση, συμβάλλουν στην εξέλιξη της θεωρίας στα γνωστικά αντικείμενα της στρατηγικής και χρηματοοικονομικής διοίκησης και παρέχουν χρήσιμες οδηγίες προς τα ανώτερα διοικητικά στελέχη που είναι επιφορτισμένα με τη χάραξη της ανταγωνιστικής και χρηματοοικονομικής στρατηγικής της επιχείρησής τους.