Σχεδίαση εκπαιδευτικού υλικού υπερμεσικών κόμικς από μαθητές με βάση τις μαθησιακές τους προτιμήσεις

Abstract

Στο νέο αιώνα ολοένα και πληθαίνουν οι προσπάθειες για διδακτική αξιοποίησή των κόμικς. Εντούτοις, οι υπάρχουσες προσεγγίσεις κυρίως είτε προωθούν την ανάγνωση κόμικς είτε τη δημιουργία μαθητικών κόμικς με συμβατικά μέσα στα πλαίσια άτυπου γραμματισμού. Η βασική φιλοσοφία της προτεινόμενης διδακτικής προσέγγισης είναι ότι οι μαθητές καλούνται να δημιουργήσουν αφηγηματικά πολυτροπικά κείμενα σε μορφή ψηφιακών/ υπερμεσικών κόμικς μέσα από καλοσχεδιασμένες εκπαιδευτικές δράσεις (φύλλα εργασίας με βήματα, διάγραμμα πλοκής, χρήση διαδραστικών εργαλείων, αυτοαξιολόγηση ή ετεροαξιολόγηση της επίδοσης με βάση ρουμπρίκες), που εκμεταλλεύονται τα Νέα Μέσα, ώστε από τη μία να παύσουν να είναι παθητικοί δέκτες ή απλά αναγνώστες της έντυπης μορφής αυτού του δημοφιλούς μέσου και από την άλλη να σχεδιάσουν έργα για τα μέσα (media). Έτσι, οι μαθητές, αναπλαισιώνοντας τις γνώσεις τους σχετικά με τον αφηγηματικό λόγο και αξιοποιώντας τις μαθησιακές προτιμήσεις και τα βιώματά τους, σε συνθήκες αυθεντικής επικοινωνίας ως σεναριογράφοι και σκιτσογράφοι, σχεδίασαν συνεργατικά μέσα από δομημένες δραστηριότητες και παρουσίασαν ένα συγκεκριμένο μαθησιακό προϊόν, με νόημα για τους ίδιους βάσει της πολιτισμικής εμπειρίας τους. Η προτεινόμενη διδακτική προσέγγιση δοκιμάστηκε και αξιολογήθηκε σε τρία διαφορετικά αυθεντικά σχολικά περιβάλλοντα μέσω έξι (6) μελετών περίπτωσης σε πλαίσια: α) άτυπου γραμματισμού (εξωδιδακτικές δραστηριότητες) με δείγμα 76 μαθητές και θέμα ελεύθερο, β) ημιτυπικού γραμματισμού (σχολική τάξη- συμπληρωματικά προγράμματα) σε δύο μελέτες περίπτωσης με δείγμα 25 μαθητές της Γ' Γυμνασίου και θέμα την Ισότητα των Δύο Φύλων και 28 μαθητές της Α' Γυμνασίου με θέμα τη Ενδοσχολική Βία και γ) τυπικού γραμματισμού (Α.Π.Σ.) με δείγμα 26 μαθητές της Α' Γυμνασίου και θέμα τη Διατροφή (Νεοελληνική Γλώσσα) και 28 μαθητές της Β' Γυμνασίου με θέμα τη διασκευή σκηνών της Α Ραψωδίας της Ιλιάδας (Αρχαία Ελληνική Γραμματεία από μετάφραση). Επίσης, υλοποιήθηκε μία μελέτη περίπτωσης με δείγμα 15 εκπαιδευτικούς. Η προτεινόμενη προσέγγιση εφαρμόστηκε εκτός από την Ελλάδα και σε πολλές άλλες χώρες (Ιταλία, Αγγλία, Ισπανία, Κύπρο, Ηνωμένο Βασίλειο, Τσεχία).