Μέθοδοι ποσοτικοποίησης και αξιολόγησης κινδύνων για ασφαλιστικούς και χρηματοοικονομικούς οργανισμούς

Abstract

Η διαχείριση κινδύνου αποτελεί θεμέλιο της σύγχρονης χρηματοοικονομικής και ασφαλιστικής πρακτικής, καθώς οι οργανισμοί αντιμετωπίζουν πολυσύνθετους και αλληλοεξαρτώμενους κινδύνους σε ένα διαρκώς ασταθές περιβάλλον. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η συστηματική ανάλυση και σύγκριση των μεθόδων ποσοτικοποίησης και αξιολόγησης κινδύνων, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο, λαμβάνοντας υπόψη τα διεθνή κανονιστικά πλαίσια Βασιλείας ΙΙ/ΙΙΙ και Φερεγγυότητας ΙΙ. Στο πλαίσιο αυτό, η εργασία αναλύει βασικές μεθόδους ποσοτικοποίησης που κατέχουν κεντρική θέση στη διεθνή βιβλιογραφία και πρακτική, όπως η Αξία σε Κίνδυνο (VaR) ως σημειακό μέτρο κινδύνου και το Αναμενόμενο Έλλειμμα (ES) ως συνεκτικότερο μέτρο κινδύνων ακραίων γεγονότων, την Προσέγγιση Κατανομής Ζημιών που συνδυάζει μοντέλα συχνότητας και σφοδρότητας και εφαρμόζεται ευρέως στο λειτουργικό κίνδυνο, τη Θεωρία Ακραίων Τιμών που εστιάζει στη μοντελοποίηση σπάνιων και ακραίων γεγονότων, τη Μπεϋζιανή προσέγγιση, η οποία ενσωματώνει προγενέστερη γνώση και δεδομένα σε ένα συνεκτικό προβλεπτικό πλαίσιο, τις Συζεύξεις που αποτυπώνουν πολύπλοκες εξαρτήσεις μεταξύ των κινδύνων και την Προσομοίωση Monte Carlo η οποία επιτρέπει την προσομοίωση πολύπλοκων χαρτοφυλακίων και τον υπολογισμό κεφαλαιακών απαιτήσεων. Παράλληλα, παρουσιάζονται μέθοδοι αξιολόγησης όπως οι Παράγοντες Ελέγχου Κινδύνου, οι Χάρτες Κινδύνου, οι Βασικοί Δείκτες Κινδύνου, η Ανάλυση Σεναρίων με τους Ελέγχους Αντοχής και η μέθοδος Αυτοαξιολόγησης Κινδύνου και Ελέγχου (RCSA), με έμφαση στις εφαρμογές τους σε χρηματοοικονομικούς και ασφαλιστικούς οργανισμούς. Τα αποτελέσματα δείχνουν πως ο συνδυασμός ποσοτικών και ποιοτικών τεχνικών προσφέρει μία πιο ολοκληρωμένη αποτύπωση του κινδύνου, ενισχύοντας τη ρυθμιστική συμμόρφωση και την ανθεκτικότητα των οργανισμών. Επιπλέον, η αξιοποίηση τεχνολογιών Μεγάλων Δεδομένων και προηγμένων αναλυτικών μεθόδων αναδεικνύεται ως μελλοντική κατεύθυνση για αποτελεσματικότερη διαχείριση πολύπλοκων και συστημικών κινδύνων. Συνολικά, η εργασία συμβάλλει στη βιβλιογραφία της διαχείρισης κινδύνου παρέχοντας ένα συνεκτικό πλαίσιο θεωρίας, μεθοδολογίας και πρακτικών εφαρμογών για τη σύγχρονη διαχείριση κινδύνου.