Η θαλάσσια ρύπανση ως καλυπτόμενος κίνδυνος στην θαλάσσια ασφάλιση

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματεύεται το θέμα της θαλάσσιας ρύπανσης ως καλυπτόμενο κίνδυνο στη θαλάσσια ασφάλιση. Το ζήτημα της θαλάσσιας ρύπανσης είναι διαχρονικό, με την ευαισθητοποίηση τόσο σε θεσμικό όσο και σε επιχειρηματικό πλαίσιο, από την πλευρά των ασφαλιστικών εταιρειών αλλά και των ναυτιλιακών, των κρατών και αρχών, να εντείνεται τα τελευταία έτη. Ο σκοπός της εν λόγω εργασίας είναι να εξεταστεί ενδελεχώς η θαλάσσια ρύπανση στη θαλάσσια ασφάλιση καθώς και ο σχολιασμός της εξέλιξης της εθνικής και διεθνούς νομοθεσίας σε ό,τι αφορά τόσο στα μέτρα για την αποφυγή της θαλάσσιας ρύπανσης όσο και στον τρόπο με τον οποίο αυτή καλύπτεται από τη θαλάσσια ασφάλιση. Τα ερευνητικά ερωτήματα που επιχειρείται να απαντηθούν είναι τα εξής: α) τι ορίζεται ως θαλάσσια ρύπανση, β) ποιες οι πηγές της θαλάσσιας ρύπανσης που προκαλούνται από τις λειτουργίες της ναυτιλίας, γ) πώς καλύπτεται η θαλάσσια ρύπανση από τις ασφαλιστικές εταιρείες και ανάλογους φορείς, δ) πώς εξελίχθηκε η κάλυψη της αστικής ευθύνης λόγω θαλάσσιας ρύπανσης, ε) ποια γεγονότα – μαθήματα οδήγησαν στην αναθεώρηση του νομικού πλαισίου που διέπει τη θαλάσσια ρύπανση και την κάλυψή της από τη θαλάσσια ασφάλιση. Για την επίτευξη της διπλωματικής εργασίας έγινε εστίαση σε σημαντικές λέξεις-κλειδιά όπως: «θαλάσσια ρύπανση», «θαλάσσια ασφάλιση», «αποζημίωση λόγω θαλάσσιου ατυχήματος σε πλοίο», «ελληνικό θαλάσσιο δίκαιο», «διεθνές θαλάσσιο δίκαιο», «σημαντικά ατυχήματα με πλοίο», «διαρροή πετρελαίου λόγω θαλάσσιου ατυχήματος με πλοίο», «θαλάσσια ρύπανση ως ασφαλιστικός κίνδυνος», κ.α., σε ελληνικές και αγγλικές βάσεις δεδομένων, με έμφαση σε ιστοσελίδες επίσημων Φορέων (IMO, United Nations, Ευρωπαϊκή Επιτροπή) καθώς και στο Google Scholar, europa.eu., και EUR-Lex. Το κυριότερο συμπέρασμα είναι ότι ναι μεν οι πλοιοκτήτριες εταιρείες έμαθαν πολλά από τα σοβαρά ατυχήματα που συνέβησαν κατά καιρούς και η Ευρώπη ανταποκρίθηκε με τη δημιουργία και την τροποποίηση πολλών Συμβάσεων, Συνθηκών και Νόμων αλλά υπάρχει ακόμη χώρος για περαιτέρω βελτιώσεις και αυστηροποίηση της Νομοθεσίας. Για τον λόγο αυτό η πρόληψη θεωρείται η καλύτερη στρατηγική αντιμετώπισης της θαλάσσιας ρύπανσης, καθώς και η σωστή συντήρηση των πλοίων αλλά και η ύπαρξη πιο αυστηρών πολιτικών μεταφοράς φορτίων από αυτά.