Μελέτη βιωσιμότητας σε καταναλωτικά προϊόντα και το ανθρακικό αποτύπωμα της συσκευασίας

Abstract

Τα τελευταία χρόνια, η ανησυχία για το κλίμα, το περιβάλλον και τα διάφορα κοινωνικά ζητήματα έχει αυξηθεί. Σε αυτό το πλαίσιο, έχει καταστεί σαφές ότι η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση για ένα οικονομικά και κοινωνικά παραγωγικό παρόν και μέλλον. Σημαντικό κομμάτι της βιώσιμης ανάπτυξης αποτελεί η ενίσχυση της βιωσιμότητας των καταναλωτικών προϊόντων, στα πλαίσια αντιμετώπισης της παγκόσμιας απειλής της κλιματικής αλλαγής και του περιορισμού των φυσικών πόρων. Ειδικότερα, η βιωσιμότητα των καταναλωτικών προϊόντων απαιτεί τη λήψη κατάλληλων μέτρων σε όλα τα στάδια του κύκλου ζωής τους, από τον σχεδιασμό και την παραγωγή μέχρι τη χρήση και την απόρριψη ή την ανακύκλωση, ενώ ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί ακόμα και στα υλικά που επιλέγονται για τη συσκευασία. Το ανθρακικό αποτύπωμα αποτελεί ένα αντιπροσωπευτικό μέτρο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από την ανθρώπινη δραστηριότητα και είναι χρήσιμο για τη διαχείριση και την αξιολόγηση των στρατηγικών μετριασμού. Η μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος των προϊόντων και της συσκευασίας τους είναι ένα από τα κρίσιμα συστατικά της βιώσιμης ανάπτυξης, που αντιπροσωπεύει ζωτικό στόχο των κυβερνήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο. Βάσει των ανωτέρω, η παρούσα εργασία στοχεύει στην όσο το δυνατόν πληρέστερη παρουσίαση της υφιστάμενης κατάστασης αναφορικά με τη βιωσιμότητα των καταναλωτικών προϊόντων που κυκλοφορούν στην αγορά και τη συμβολή του ανθρακικού αποτυπώματος της συσκευασίας. Παρουσιάζονται διάφοροι τρόποι ενίσχυσης της βιωσιμότητας κατά τον κύκλο ζωής των προϊόντων και παρατίθενται ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά που πρέπει να διαθέτουν τα προϊόντα ώστε να χαρακτηριστούν ως βιώσιμα, από τον σχεδιασμό τους και τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή τους μέχρι την κατανάλωση και το τέλος της ζωής τους. Ακόμα, αναπτύσσεται το θέμα της βιωσιμότητας της συσκευασίας, με έμφαση στη συμβολή του ανθρακικού αποτυπώματος. Παρατίθενται κάποια βασικά χαρακτηριστικά και λειτουργίες που επιτελεί η συσκευασία, δίνοντας έμφαση στην ειδικότερη σημασία του ανθρακικού αποτυπώματος για τη βιωσιμότητα της συσκευασίας αλλά και του προϊόντος που περιβάλλει. Τέλος, συγκρίνονται και αντιπαραβάλλονται τα ανθρακικά αποτυπώματα των βασικών συστατικών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή των προϊόντων συσκευασίας, καθώς και παρουσιάζονται παραδείγματα οικολογικού σχεδιασμού για την ελάττωση του ανθρακικού αποτυπώματος και τη βελτίωση άλλων δεικτών με απώτερο στόχο τη βελτιστοποίηση της βιωσιμότητας της συσκευασίας.