Πρόσβαση ατόμων με σύνδρομο Asperger (διαταραχή αυτιστικού φάσματος) στην αγορά εργασίας

Abstract

Η είσοδος στην αγορά εργασίας αποτελεί μια πρόκληση για τα άτομα που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού. Αυτό φαίνεται και από τα υψηλά ποσοστά ανεργίας που βιώνουν αυτά τα άτομα. Περισσότερες πιθανότητες απασχόλησης έχουν τα άτομα με διαταραχή αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ- Autism Spectrum Disorder ASD) υψηλής λειτουργικότητας, τα οποία παρουσιάζουν ικανότητες μαθηματικής ανάλυσης, υπολογισμού και προσοχής στην λεπτομέρεια και έτσι μπορούν όχι απλά να δουλέψουν, αλλά να είναι περιζήτητοι και να ευδοκιμήσουν στους τομείς της πληροφορικής, τεχνολογίας, αυτοματισμού και ανάλυσης δεδομένων. Αυτό όμως απαιτεί στοχευμένη εκπαιδευτική και επαγγελματική κατάρτιση και καθοδήγηση από μικρή ηλικία, για να μπορούν να διοχετευθούν στους κατάλληλους τομείς τα κατάλληλα άτομα. Οι εργοδότες και οι εταιρείες που μπορούν να προσλάβουν αυτά τα άτομα συχνά διακατέχονται από προκατάληψη και δισταγμό και απορρίπτουν ή απολύουν σύντομα τα ASD άτομα, επειδή τα τελευταία στερούνται κοινωνικών και διοικητικών ικανοτήτων και δυσκολεύονται να προσαρμοσθούν σε ένα απαιτητικό εργασιακό περιβάλλον. Τα τελευταία χρόνια, όμως πολλές εταιρείες παγκοσμίως έχουν ξεκινήσει να προσλαμβάνουν όλο και περισσότερα ASD άτομα, εκτιμώντας τις ιδιαίτερες ικανότητές τους. Σε αυτό έχουν συμβάλει τα μέγιστα οι ενδιάμεσοι κρατικοί και ιδιωτικοί φορείς, που προσφέροντας επαγγελματική κατάρτιση και υποστήριξη, μεσολαβούν ανάμεσα στους πιθανούς εργοδότες και εργαζόμενους και διευκολύνουν την πρόσληψη αλλά και την παραμονή των ASD ατόμων στην εργασία. Τα αποτελέσματα των παρεμβάσεων και των πολιτικών αυτών δεν είναι πάντα ενθαρρυντικά, αλλά είναι το πρώτο επίμονο και καθοριστικό βήμα για την επίτευξη του στόχου της όσο το δυνατόν πλήρους ενσωμάτωσης των ASD ατόμων στην αγορά εργασίας. Ζητήματα όπως τα εμπόδια που συναντούν τα ASD άτομα στην προσπάθεια εύρεσης εργασίας, η διαδικασία συνέντευξης, καθώς και η υπερπροβολή (και υπερδιάγνωση) που δέχονται, τα κοινωνικά στερεότυπα που αναπαράγονται, ο εγκλεισμός στο σπίτι και η παράπλευρη οικονομική, πνευματική και ψυχολογική επιβάρυνση των φροντιστών τους, αποτελούν προκλήσεις για μελλοντικούς αναστοχασμούς και παρεμβάσεις. Τέλος οι προσλαμβάνουσες των ASD ατόμων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στην τηλεόραση και στον κινηματογράφο πολλές φορές αναπαράγουν τα αρνητικά στερεότυπα, αλλά ταυτόχρονα «απενοχοποιούν» τα άτομα στα μάτια των «φυσιολογικών», αυξάνουν την κατανόηση και βελτιώνουν την εικόνα των αυτιστικών στην κοινωνία.