Θεωρητικό πλαίσιο και εφαρμογές της κοστολόγησης ανά δραστηριότητα

Abstract

Οι παραδοσιακές μέθοδοι κοστολόγησης πάσχουν από πολλές ελλείψεις που μπορούν να οδηγήσουν σε παραποιημένο κόστος για τη λήψη αποφάσεων. Όλα τα στοιχεία κόστους παραγωγής – ακόμη και αυτά που δε δημιουργούνται από κάποιο συγκεκριμένο προϊόν – επιμερίζονται στα προϊόντα. Παράλληλα, τα εκτός παραγωγής στοιχεία κόστους που προκαλούνται από προϊόντα δεν καταλογίζονται στα προϊόντα. Επιπρόσθετα, οι παραδοσιακές μέθοδοι επιμερίζουν το κόστος της αδρανούς δυναμικότητας στα προϊόντα. Ουσιαστικά, τα προϊόντα χρεώνονται με πόρους που δε χρησιμοποιούν. Τέλος, οι παραδοσιακές μέθοδοι συνήθως βασίζονται υπερβολικά σε βάσεις καταμερισμού επιπέδου μονάδας, όπως το άμεσο κόστος εργασίας και οι ώρες απασχόλησης της μηχανής. Αυτό οδηγεί σε υπερκοστολόγηση των προϊόντων με υψηλό όγκο παραγωγής και υποκοστολόγηση των προϊόντων με χαμηλό όγκο παραγωγής και μπορεί να οδηγήσει σε σφάλματα κατά τη λήψη αποφάσεων. Για να δημιουργήσουν ένα σύστημα Κοστολόγησης με βάση τις Δραστηριότητες, οι εταιρείες επιλέγουν συνήθως ένα μικρό σύνολο ενιαίων δραστηριοτήτων που συνοψίζουν μεγάλο τμήμα της εκτελούμενης εργασίας στα τμήματα που δημιουργούν έμμεσο κόστος. Με κάθε ενιαία δραστηριότητα είναι συνδεδεμένο ένα κέντρο κόστους δραστηριοτήτων. Στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό, το έμμεσο κόστος ανάγεται απ’ ευθείας στα κέντρα κόστους δραστηριοτήτων κατά το πρώτο στάδιο επιμερισμού. Για κάθε κέντρο κόστους υπολογίζεται ένας συντελεστής ενιαίας δραστηριότητας με διαίρεση του κόστους που καταλογίζεται στο κέντρο κόστους με το μέτρο της δραστηριότητας για το κέντρο κόστους. Οι συντελεστές δραστηριότητας προσφέρουν χρήσιμες πληροφορίες στα στελέχη σχετικά με το κόστος πραγματοποίησης ενεργειών που δημιουργούν έμμεσο κόστος παραγωγής. Ένα ιδιαίτερα υψηλό κόστος για μια δραστηριότητα μπορεί να δρομολογήσει προσπάθειες για βελτίωση του τρόπου με τον οποίο εκτελείται η δραστηριότητα μέσα στον οργανισμό.