Τέταρτη βιομηχανική επανάσταση και αγορές εργασίας στην Ευρώπη : μια συγκριτική μελέτη σε επιλεγμένες ευρωπαϊκές χώρες

Abstract

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός έχει βαθύ αντίκτυπο στην απασχόληση, καθώς μετασχηματίζει τον τρόπο που λειτουργούν οι επιχειρήσεις και οι οικονομίες σε παγκόσμιο επίπεδο, δημιουργώντας πολυδιάστατες επιπτώσεις στις αγορές εργασίας, φέρνοντας προκλήσεις, αλλά και αναδύοντας ευκαιρίες. Ο αντίκτυπος αυτός κυμαίνεται από τη σημαντική δημιουργία θέσεων εργασίας, έως την εκτόπιση και καταστροφή αντίστοιχα θέσεων εργασίας και από την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας έως τη διεύρυνση του χάσματος σε γνώσεις και δεξιότητες. Στόχος της παρούσας διατριβής είναι η μελέτη και εκτίμηση των επιπτώσεων που θα επιφέρει ο ψηφιακός μετασχηματισμός στην απασχόληση και η αυτοματοποίηση της εργασίας που συντελείται στα πλαίσια της τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης (4ης Β.Ε.). Αρχικά μέσω επισκόπησης της διεθνούς βιβλιογραφίας και στη συνέχεια μέσω εμπειρικών εκτιμήσεων για τρεις ευρωπαϊκές χώρες, την Ελλάδα, το Βέλγιο και το Ηνωμένο Βασίλειο, αναλύονται οι επιπτώσεις του ψηφιακού μετασχηματισμού στην απασχόληση και συγκεκριμένα στις θέσεις εργασίας, στις ζητούμενες γνώσεις και δεξιότητες, καθώς και στο πώς διαφοροποιείται ο κίνδυνος απώλειας θέσεων εργασίας ανάλογα με τις δεξιότητες, στα εισοδήματα των εργαζόμενων, στις νέες μορφές και σχέσεις εργασίας και τέλος, στις πολιτικές και τους παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν σε επιτυχή προσαρμογή της αγοράς εργασίας και των εργαζόμενων στις προκλήσεις της 4ης Β.Ε. Τα ευρήματα υποδεικνύουν και τη κατεύθυνση των δημοσίων πολιτικών που πρέπει να εφαρμοστούν, προκειμένου να αποφευχθεί διεύρυνση των ανισοτήτων και η δημιουργία ενός φαύλου κύκλου χαμηλής εκπαίδευσης, χαμηλών εισοδημάτων, περιθωριοποίησης και αποκλεισμού ενός μεγάλου αριθμό εργαζομένων, από τα οφέλη της τεχνολογικής εξέλιξης.