Συγκριτική μελέτη στοχαστικών μοντέλων θνησιμότητας και εφαρμογές με στοιχεία του πληθυσμού της Ελλάδας

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως βασικό αντικείμενο πραγμάτευσης τα στοχαστικά μοντέλα θνησιμότητας και την εφαρμογή του μοντέλου Lee-Carter στον ελληνικό πληθυσμό. Το ερευνητικό αντικείμενο προσεγγίστηκε με διττό τρόπο, τόσο βιβλιογραφικά όσο και εμπειρικά. Σε επίπεδο βιβλιογραφικής πραγμάτευσης ορίστηκαν πρωτίστως οι βασικές έννοιες της θνησιμότητας και της πρόβλεψης ενώ παρατέθηκε αναλυτικά το μοντέλο Lee-Carter, το οποίο σχολιάστηκε κριτικά. Εκτός από το εν λόγω μοντέλο δόθηκαν περιγραφές και αναλύθηκαν τα χαρακτηριστικά και άλλων μοντέλων πρόβλεψης θνησιμότητας. Στην συνέχεια ακολούθησε εμπειρική μελέτη της θνησιμότητας του Ελληνικού πληθυσμού. Συγκεκριμένα, για την μελέτη χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα θνησιμότητας κατά ηλικία (ηλικίες 0-108 έτη) για την περίοδο 1981-2019 και εκτιμήθηκε η θνησιμότητα για την περίοδο 2020-2039. Η ανάλυση, η μοντελοποίηση και η εξαγωγή των αποτελεσμάτων έγινε με τη χρήση του στατιστικού περιβάλλοντος R, version 4.2.2. Τα αποτελέσματα που εξήχθησαν από την εφαρμογή του στοχαστικού μοντέλου έδειξαν μικρή μείωση των επιπέδων θνησιμότητας και 66.6% εξηγητική ισχύ της μεταβλητότητας για τον γενικό πληθυσμό. Τα μέτρα σφάλματος της μοντελοποίησης ήταν σχετικά χαμηλά (MSE=0.001 και MAPE=0.09).