Έξυπνη πόλη και έξυπνη συμμετοχικότητα. Ο μετασχηματισμός των Κυκλάδων σε έξυπνο νησιωτικό σύμπλεγμα

Abstract

Σκοπός της ερευνητικής εργασίας είναι να διαπιστώσει τα εξής ερευνητικά ερωτήματα: κατά πόσο τα ελληνικά νησιά είναι έτοιμα να κάνουν τη μεταστροφή προς το μοντέλο της «έξυπνης πόλης», αν η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει θέσει τις βάσεις κι αν αυτό θα είχε θετικά απότοκα ανάλογα με τα έως τώρα δείγματα σε πανελλήνιο και πανευρωπαϊκό επίπεδο, όπου έχει εφαρμοστεί κατά κύριο λόγο σε ηπειρωτικές περιοχές. Προς αυτόν τον στόχο, θεωρείται απαραίτητη η ενεργός συμμετοχή των πολιτών. Συνεπώς, το δεύτερο ερευνητικό ερώτημα η συμμετοχικότητα των πολιτών των νησιωτικών περιοχών, η οποία εξετάζεται ως καταλυτική συνιστώσα, δηλαδή κατά πόσο ο Έλληνας νησιώτης μπορεί, θέλει και γνωρίζει πώς να συμμετέχει. Η έρευνα επικεντρώθηκε σε τρεις νησιωτικούς Δήμους των Κυκλάδων: Σύρου-Ερμούπολης, Κύθνου και Σίφνου. Ο λόγος που επιλέχθηκαν οι συγκεκριμένοι Δήμοι είναι επειδή η Σύρος είναι η πρωτεύουσα και διοικητικό κέντρο των Κυκλάδων, η Κύθνος θεωρείται ότι ήδη έχει ξεκινήσει τον ψηφιακό μετασχηματισμό και η Σίφνος τώρα δείχνει να εισάγεται σε αυτές τις διαδικασίες. Θεωρήθηκαν αντιπροσωπευτικά μιας σταδιακής μετάβασης των Κυκλάδων προς έναν έξυπνο τόπο, με τη συμμετοχή των πολιτών. Επίσης, στην επιλογή των Κυκλάδων συνέβαλε το γεγονός ότι είναι ένα νευραλγικό γεωγραφικό σημείο της Ελλάδας ως πόλος τουριστικής ανάπτυξης. Αυτό συνεπάγεται τόσο την σημαντικότητα στην οικονομική ανέλιξη της χώρας, ιδιαίτερα μετά την εποχή COVID-19, αλλά και την ανάγκη για σύγκλιση με το διεθνές τοπίο περί ψηφιακού μετασχηματισμού. Για την εξυπηρέτηση των ερευνητικών ερωτημάτων, διεξάχθηκε ποσοτική έρευνα, αφενός προς τους αιρετούς, τα στελέχη και τους εργαζόμενους στους Δήμους, αφετέρου προς τους δημότες των ίδιων Δήμων. Στα αποτελέσματα, γίνεται προφανές ότι κανένα από αυτά τα νησιά δεν είναι πραγματικά έτοιμο σε τεχνολογικό επίπεδο. Οι ρυθμοί είναι ιδιαίτερα βραδείς συγκρινόμενοι με την παγκόσμια εξέλιξη και αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται να αυξηθούν αυτοί οι ρυθμοί, με την άμεση κινητοποίηση των αρμοδίων των Δήμων και την εντατικοποίηση του γραμματισμού των πληθυσμών ώστε να μπορεί κανείς να μιλάει για ενεργή συμμετοχικότητα.