Η κατοχύρωση της ιδιοκτησίας και ο θεσμός της απαλλοτρίωσης – Μια συγκριτική συνταγματική μελέτη δικαίου και οικονομίας

Abstract

Ο Vilfrendo Pareto περιγράφει την άριστη κατανομή των οικονομικών πόρων, η οποία επιτυγχάνει ταυτόχρονα την μέγιστη παραγωγική αποτελεσματικότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη. Το Σύνταγμα της Ελλάδας, όπως και τα περισσότερα σύγχρονα συντάγματα, περιγράφει τη διαδικασία της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης των ιδιοκτησιών όταν προκύπτει δημόσια ανάγκη. Τα κριτήρια αποζημίωσης για την απαλλοτρίωση αυτή δεν λαμβάνουν υπόψη τις θετικές και αρνητικές εξωτερικότητες που θα προκαλέσει το επιγενόμενο δημόσιο έργο. Συνέπεια αυτού του γεγονότος είναι η μη δίκαιη κοινωνικά κατανομή των οικονομικών πόρων. Η παρούσα εργασία έχει ως σκοπό την διερεύνηση αυτής της αδυναμίας του συστήματος αποζημίωσης που δεν ικανοποιεί τα κριτήρια της αριστοποίησης κατά Pareto, ενώ γίνεται μία συγκριτική ανάλυση συνταγματικού δικαίου σχετικά με τη διάταξή περί ιδιοκτησίας. Παρατίθεται παράρτημα νομολογίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Η Μέθοδος Υποθετικής Αξιολόγησης (CVM) προτέινεται ως πληρέστερη για την πειραματική εκτίμηση του μέγιστου ποσού αποζήμίωσης των ιδιοκτητών κατά την διαδικασία της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης μέσω εργαλείων Πειραματικής Οικονομικής.