Ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης - Προτάσεις για τη διασφάλιση της βιώσιμης λειτουργίας του

Abstract

Σε κάθε κράτος δικαίου αποτελεί υποχρέωση όλων των πολιτών η συνεισφορά στην κοινωνική ασφάλιση με τη λογική ότι έτσι προάγεται το δημόσιο και ατομικό συμφέρον, αφού μέσω αυτής, ενεργοποιείται και προστατεύεται το σύνολο των κοινωνικών δικαιωμάτων. Όμως, στην Ελλάδα, στο σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης, εκδηλώνεται αφενός μία αδυναμία του συστήματος να καλύψει ποιοτικά και ποσοτικά τις κοινωνικοασφαλιστικές ανάγκες, και αφετέρου παρατηρείται μία διόγκωση των ελλειμμάτων διαχρονικά. Η κρίση αυτή χαρακτηρίζεται σαν παράγωγο και συνθετικό αποτέλεσμα του συνολικού τρόπου λειτουργίας του κράτους, της ανάπτυξης πελατειακών σχέσεων μεταξύ των εκπροσώπων της πολιτείας και της κοινωνίας και της γενικότερης διαχείρισης των πόρων. Η ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων και η δημιουργία του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ήταν προς τη σωστή κατεύθυνση για την επίλυση του προβλήματος διαχειριστικά. Η ριζοσπαστική αυτή μεταρρύθμιση στοχεύει στη διοικητική αποτελεσματικότητα, απλοποιώντας τις διαδικασίες και μειώνοντας τη γραφειοκρατία. Η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή με θέμα «Ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης - Προτάσεις για τη διασφάλιση της βιώσιμης λειτουργίας του» αποσκοπεί στην ανάδειξη προτάσεων, μελετώντας και συγκρίνοντας, σε θεωρητικό και εμπειρικό επίπεδο, παράγοντες που κρίνονται σημαντικοί για την οικονομική ευρωστία του νέου φορέα και την εύρυθμη λειτουργία του, όπως η αξιοποίηση της μονάδας εσωτερικού ελέγχου, η ορθή λογιστική απεικόνιση και τυποποίηση για την οικονομική διαχείριση, η σωστή διαχείριση των αποθεματικών, η επένδυση στις εκπαιδευτικές διαδικασίες, η καθολική εφαρμογή ενιαίων κανόνων και διαδικασιών και η προτεραιότητα στην εξυπηρέτηση του πολίτη. Η έρευνα για τη συλλογή των δεδομένων σχετικά με την υφιστάμενη κατάσταση του φορέα πραγματοποιήθηκε μέσω συνεντεύξεων από έμπειρα νυν και πρώην στελέχη του, ανάλογα με το αντικείμενο ενδιαφέροντος της παρούσας μελέτης αλλά και μέσα από την προσωπική μου υπηρεσιακή εμπειρία στα περισσότερα από αυτά που μελετήθηκαν. Συγκριτικά λοιπόν με τη σημερινή υφιστάμενη κατάσταση του φορέα και τις επιστημονικές θεωρίες και έρευνες, διαπιστώνεται ότι πράγματι υπάρχει αυτή η βάση. Ωστόσο, αν και η βάση αποτελεί την αρχή για να στηθεί ένα γερό οικοδόμημα, πρέπει να αφιερωθεί χρόνος, κόπος και εμπεριστατωμένες μελέτες, προκειμένου να χτιστεί και να φτάσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Προτάσεις όπως η ορθή εφαρμογή: • του εσωτερικού ελέγχου, εξασφαλίζοντας την ανεξαρτησία του και τη σωστή στελέχωσης του προσωπικού της, • της λογιστικής τυποποίησης, εφαρμόζοντας την αρχή του δεδουλευμένου, • της διαχείρισης των αποθεματικών δίνοντας τη δυνατότητα μερικής απελευθέρωσης στην επένδυση των κεφαλαίων και εκτός ευρωπαϊκής ένωσης, • της εκπαίδευσης ιδρύοντας μία αυτόνομη και ανεξάρτητη Ακαδημία Κοινωνικής Ασφάλισης, • και της οργάνωση ως προς τις συναλλακτικές δραστηριότητες, ενεργοποιώντας την καθολική διάκριση front office - back office και αυτοματοποιώντας διαδικασίες μέσω των διασυνδέσεων με άλλους φορείς, θα μπορούσε να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα του Ε.Φ.Κ.Α. και να δώσει μια προστιθέμενη αξία στο έργο του παρέχοντας υψηλής ποιότητας υπηρεσίες με το χαμηλότερο δυνατό κόστος, σε περιβάλλον όπου διασφαλίζονται οι αρχές της νομιμότητας, της χρηστής διοίκησης και της ορθολογικής οικονομικής διαχείρισης.