Μελέτη προϋποθέσεων δημιουργίας οργανωμένου ναυτιλιακού πλέγματος (cluster) στην ευρύτερη περιοχή του Πειραιά. Ποιές είναι οι προοπτικές που υπάρχουν συγκρινόμενο με αντίστοιχα cluster του εξωτερικού και τι προτείνεται για την ανάπτυξή του

Abstract

Στο παρόν πόνημα αφού γίνεται μια ανασκόπηση της σχετικής με τα cluster βιβλιογραφίας, αναλύεται η εφαρμογή των επιχειρηματικών αυτών δομών και στον κλάδο της ναυτιλίας, δίνοντας έμφαση στα χαρακτηριστικά που συγκεντρώνουν και στα οφέλη που απορρέουν προς τις επιχειρήσεις και το κοινωνικό σύνολο. Στη συνέχεια, μέσα από μια ευρωπαϊκή ματιά, επισημαίνεται η σπουδαιότητα του ρόλου τους και συνεπώς η ανάγκη ενίσχυσής τους. Μέσα από την ανάλυση τεσσάρων ναυτιλιακών cluster άλλων χωρών τα οποία έχουν ήδη χαράξει μια πορεία και θεωρούνται επιτυχημένα ως προς το σκοπό που επιτελούν, εντοπίζονται διαφορετικές στρατηγικές από το καθένα που επιβάλλονται με την υιοθέτηση διαφορετικών πολιτικών αλλά ξεχωρίζουν παράλληλα και ορισμένα στοιχεία που αποτελούν κοινή πρακτική και για τέσσερα αυτά cluster. Υπό το παραπάνω πρίσμα γίνεται μια ανάλυση της παρούσας κατάστασης των τομέων της ελληνικής ναυτιλίας με την οποία αναδεικνύονται οι υπάρχουσες αδυναμίες και τα πλεονεκτήματα στα οποία θα μπορούσε να βασιστεί η δημιουργία ενός ελληνικού ναυτιλιακού cluster στην περιοχή του Πειραιά. Βάσει της παραπάνω συγκριτικής ανάλυσης προκύπτουν χρήσιμα συμπεράσματα για τη δυναμική του cluster και παρατίθενται προτάσεις για την ανάπτυξη και την καθιέρωσή του ως ένα από τα κορυφαία ναυτιλιακά cluster παγκοσμίως. Οι προτάσεις που προαναφέρθηκαν και εξάγονται από τη μελέτη της υπάρχουσας βιβλιογραφίας και από μια προσπάθεια προσαρμογής των βέλτιστων πρακτικών του εξωτερικού στα ελληνικά δεδομένα κινούνται γύρω από τη δομή, τη λειτουργία και τις δράσεις του cluster, το ρόλο του κράτους, τις επενδύσεις, την εκπαίδευση, την έρευνα και ανάπτυξη, τη χρήση νέων τεχνολογιών και την ενίσχυση ορισμένων δυσλειτουργικών τομέων. Εν κατακλείδι, οι προτάσεις αυτές απαιτούν διαρκή ανατροφοδότηση και όχι στατική εφαρμογή καθώς σε ένα τόσο συχνά μεταβαλλόμενο περιβάλλον η ύπαρξη μηχανισμών εξέλιξης θεωρείται χαρακτηριστικό ζωτικής σημασίας.