Αξιοποίηση της μεθόδου PBL σε ένα τεχνολογικά υποστηριζόμενο περιβάλλον μάθησης για την ανάπτυξη δεξιοτήτων 21ου αι.

Abstract

Η ανάγκη για την επαγγελματική ανάπτυξη και δια βίου μάθηση των εκπαιδευτικών αποτελεί αντικείμενο ερευνών στη διεθνή βιβλιογραφία. Συγκεκριμένα, οι έρευνες δίνουν έμφαση στην απόκτηση δεξιοτήτων 21ου αιώνα από τους εκπαιδευτικούς. Στο πλαίσιο αυτό, η παρούσα εργασία διερευνά την ανάπτυξη δεξιοτήτων συνεργασίας και επικοινωνίας που αποτελούν μέρος των δεξιοτήτων του 21ου αιώνα. Συγκεκριμένα, η έρευνά μας επικεντρώνεται στο συνδυασμό ενός θεωρητικού πλαισίου μάθησης και ενός τεχνολογικά υποστηριζόμενου περιβάλλοντος μάθησης ώστε να υποστηριχτεί η ανάπτυξη δεξιοτήτων συνεργασίας και επικοινωνίας για τους εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα, στην παρούσα εργασία αξιοποιήθηκε η θεωρία της Μάθησης Βασισμένη στο Πρόβλημα (PBL – Problem Based Learning) και η συνεργατική Jigsaw II για το σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός σεμιναρίου για τους εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης με στόχο την ανάπτυξη των δεξιοτήτων συνεργασίας και επικοινωνίας (δεξιότητες του 21ου αι.). Ο σχεδιασμός μας υποστηρίχθηκε από την ηλεκτρονική πλατφόρμα δημιουργίας και διαχείρισης μαθημάτων (Moodle). Η καινοτομία της παρούσας έρευνας εστιάζει στην υποστήριξη της ανάπτυξης δεξιοτήτων συνεργασίας και επικοινωνίας μέσα από ένα τεχνολογικά υποστηριζόμενο περιβάλλον μάθησης που αξιοποιεί την PBL και την συνεργατική στρατηγική Jigsaw II. Στη βάση αυτή, υλοποιήθηκε ένα σεμινάριο για εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης που περιελάμβανε 5 δια ζώσης και 6 online συναντήσεις των εκπαιδευτικών στο περιβάλλον του Moodle. Οι εκπαιδευτικοί καλούνται μέσα από συνεργατικές δραστηριότητες να επιλύσουν το ανεπαρκώς δομημένο πρόβλημα που έχει τεθεί και αφορά στη διδακτική αξιοποίηση του Διαδραστικού Πίνακα. Συγκεκριμένα, οι εκπαιδευτικοί συνεργάστηκαν και επικοινώνησαν στο περιβάλλον του Moodle για την υλοποίηση συνεργατικών δραστηριοτήτων στο πλαίσιο του σεμιναρίου. Ακολούθησαν τον σχεδιασμό του μαθήματος που έγινε στη βάση των 7 βημάτων της Μάθησης Βασισμένη στο Πρόβλημα και μέσα από την εμπλοκή τους στις ομάδες (αρχικές ομάδες, ομάδες «ειδικών», Jigsaw ομάδες) ανέπτυξαν δεξιότητες επικοινωνίας και συνεργασίας. Η έρευνά μας βασίστηκε στην ποιοτική και την ποσοτική ανάλυση των δεδομένων όπως καταγράφηκαν από τις συζητήσεις των εκπαιδευτικών στο chat και στο forum του Moodle. Η ανάλυση των δεδομένων έδειξε ότι οι εκπαιδευτικοί μπορούν αναπτύξουν δεξιότητες επικοινωνίας και συνεργασίας όταν συνεργάζονται μέσα σε ένα πλαίσιο κατάλληλα σχεδιασμένο ώστε να υποστηρίζεται η ενεργητική συμμετοχή των εκπαιδευτικών σε μια συστηματική και διερευνητική διαδικασία μάθησης. Η παρούσα ερευνητική εργασία συμβάλλει στις προτάσεις πολλών ερευνητών για μελλοντική έρευνα τόσο στο πεδίο της PBL όσο και στο πεδίο της ανάπτυξης δεξιοτήτων που συνάδουν με τις απαιτήσεις του 21ου αιώνα.