Στατιστική διερεύνηση του χάσματος φύλου στις συντάξεις σε διαφορετικά συστήματα συνταξιοδότησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Abstract

Στη σημερινή εποχή όλες οι χώρες , σε διαφορετικό βαθμό η κάθε μια, έρχονται αντιμέτωπες με τα προβλήματα και τις συνέπειες που δημιουργεί η οικονομική κρίση. Η πρόσφατη οικονομική κρίση, τουλάχιστον σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δεν ήταν ένα ανεξάρτητο και απρόσμενο φαινόμενο. Τα αίτια, η φύση και τα χαρακτηριστικά της συνδέονται κυρίως με την όλη ιστορία της μεταπολεμικής διαδικασίας συσσώρευσης του κεφαλαίου στον ανεπτυγμένο καπιταλισμό (Υπουργείο Οικονομικών 2010). Η κρίση των τελευταίων ετών που αντιμετωπίζει η Ελλάδα έφερε στην επιφάνεια χρόνιες παθογένειες του ελληνικού συστήματος στον δημόσιο αλλά και τον ιδιωτικό τομέα. Για πρώτη φορά η Ελλάδα βρίσκεται στη δίνη μιας διεθνούς οικονομικής κρίσης. Διανύουμε μια δύσκολη εποχή η οποία χαρακτηρίζεται από μεγάλα ποσοστά ανεργίας, υπερβολικό δημόσιο έλλειμμα και χρέος, ανισοκατανομή του εισοδήματος, έλλειψη παιδείας και μια γενικότερη αβεβαιότητα για το αύριο σε όλες τις ηλικιακές ομάδες του πληθυσμού. Η παρούσα εργασία αφορά , ένα ιδιαίτερα σημαντικό κοινωνικό φαινόμενο που αφορά το χάσμα του φύλου στις συντάξεις σε διαφορετικά συστήματα συνταξιοδότησης στην Ευρωπαϊκή ένωση. Γενικότερα η πλειοψηφία των συστημάτων και κυρίως των λιγότερο ανεπτυγμένων , δεν αποτελεί ένα ουδέτερο φίλτρο συνταξιοδότησης , με αποτέλεσμα το χάσμα να γίνεται εντονότερο. Λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός , πως τα περισσότερα από αυτά δεν είναι βιώσιμα, αναλύουμε τις αιτίες και τους παράγοντες που οδηγούν σε αυτό. Η δομή της παρούσας εργασίας έχει την εξής μορφή , στο πρώτο κεφάλαιο εξετάζουμε από θεωρητική άποψη τους παράγοντες που ενδεχομένως οδηγούν στο χάσμα σύνταξης με βάση το φύλο. Έτσι λοιπόν αρχικά, αναφέρουμε αναλυτικά την έννοια των διακρίσεων στις απολαβές είτε αυτές είναι μισθολογικές είτε προέρχονται από σύνταξη. Στη συνέχεια αναλύουμε την γενικότερη τάση των γυναικών να συγκεντρώνονται σε λιγότερα αμειβόμενες εργασίες ή κλάδους όπου προσεγγίζουμε το θέμα από την οπτική γωνία της αγοράς , της προσφοράς αλλά και της ζήτησης. Τέλος γίνεται μια θεωρητική ανάλυση της μεθόδου Oaxaca την οποία θα εφαρμόσουμε στη συνέχεια για την μέτρηση του ποσοστού των διακρίσεων. Το δεύτερο κεφάλαιο αφορά το υπολογισμό και την ανάλυση του χάσματος τόσο σε γενικό επίπεδο των χωρών που εξετάζουμε όσο και για την κάθε μια χώρα ξεχωριστά, εφαρμόζοντας αρχικά δεδομένα που αφορούν το σύνολο του πληθυσμού και στη συνέχεια αναλύοντας την περίπτωση μόνο των συνταξιούχων που έχουν θετικό εισόδημα. Η μέτρηση του χάσματος υπολογίζεται αρχικά με βάσει τον δείκτη της μέσης τιμής των παρατηρήσεων, της διαμέσου και στη συνέχεια εφαρμόζοντας τον δείκτη κάλυψης. Τέλος στο τρίτο κεφάλαιο γίνεται μια πλήρης ανάλυση της μεθόδου Oaxaca και στη συνέχεια εφαρμόζεται στα δεδομένα μας , αυτή τη φορά έχοντας ομαδοποιήσει τα δεδομένα των χωρών με βάση τα χαρακτηριστικά κοινωνικής ασφάλισης και οργάνωσης που παρουσιάζει η κάθε μια.