Στελέχωση δημόσιων νοσηλευτικών ιδρυμάτων: πρότυπα, οργανισμοί και σημερινή πραγματικότητα. = The staffing of public hospitals: standards, organizations and current reality.

Abstract

Διανύοντας μια περίοδο κατά την οποία η παγκόσμια οικονομική κρίση έχει επιφέρει σημαντικές μειώσεις στον προϋπολογισμό του τομέα της υγείας με μειώσεις σε μισθούς, απολύσεις, κλείσιμο μονάδων περίθαλψης, περιορισμό στις υπηρεσίες φροντίδας, κλείσιμο ολόκληρων νοσοκομείων και συγχωνεύσεις νοσοκομείων τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το ζήτημα της στελέχωσης των δημόσιων νοσηλευτικών ιδρυμάτων εμφανίζεται στο προσκήνιο, συγκεντρώνοντας έντονο ερευνητικό, αλλά και πρακτικό ενδιαφέρον. Σύμφωνα με έναν ευρέως χρησιμοποιούμενο ορισμό η διαδικασία της στελέχωσης περιλαμβάνει τη σαφή και συστηματική διαδικασία προσδιορισμού της αριθμητικής και ποιοτικής σύνθεσης του προσωπικού, που απαιτείται για την εξασφάλιση της παροχής φροντίδας προκαθορισμένων προτύπων σε μια ομάδα ασθενών και σε συγκεκριμένο περιβάλλον. Το επαρκές, αριθμητικά και ποιοτικά, προσωπικό συμβάλλει στην ανάπτυξη και τη βελτίωση του επιπέδου υγείας του πληθυσμού, καθώς η εργασιακή απασχόληση στην υγεία βρίσκεται σε συνάρτηση με τη βελτίωση της υγείας του πληθυσμού. Πρωταρχικός σκοπός της εργασίας αυτής είναι να γίνει αντιληπτός ο καθοριστικός ρόλος της στελέχωσης των δημόσιων νοσηλευτικών ιδρυμάτων στην οργάνωση και τη λειτουργία του συστήματος υγείας. Επιπλέον, παρουσιάζονται τα πρότυπα και οι οργανισμοί και γίνεται προσπάθεια διεξοδικής αναφοράς στην πραγματική κατάσταση που επικρατεί σήμερα. Προκειμένου να αναλυθεί ο ρόλος της στελέχωσης των δημόσιων νοσηλευτικών ιδρυμάτων η εργασία διαιρείται σε 4 ενότητες. Στην 1η ενότητα καθορίζονται τα πρότυπα στελέχωσης της ιατρικής, της νοσηλευτικής, της διοικητικής και της τεχνικής υπηρεσίας των νοσοκομείων. Στη 2η ενότητα γίνεται εκτενής αναφορά στους οργανισμούς και τις μορφές αυτών, παρουσιάζονται ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία για το ανθρώπινο δυναμικό στις υπηρεσίες υγείας στην Ελλάδα από το 1980 έως το 2000 και εξετάζεται το θέμα της ποιότητας φροντίδας υγείας σε σχέση με τη στελέχωση των υπηρεσιών υγείας και οι αρνητικές επιπτώσεις από την έλλειψη προσωπικού. Στην 3η ενότητα γίνεται εκτενής αναφορά στην κατάσταση που επικρατεί σήμερα, γίνεται προσπάθεια προσέγγισης της υφιστάμενης κατάστασης για τον προσδιορισμό πιθανών αποκλίσεων από τα διεθνή πρότυπα, μέσα από τυχαία επιλογή ορισμένων νοσοκομείων και με τη χρήση στατιστικών δεικτών υγείας. Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι η στελέχωση των δημόσιων νοσηλευτικών ιδρυμάτων είναι επαρκής τουλάχιστον αριθμητικά και χωρίς ιδιαίτερες αποκλίσεις από τα διεθνή πρότυπα. Τέλος, γίνεται αναφορά σε σημαντικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν για τη σωστή λειτουργία των νοσοκομείων και σε τρόπους αντιμετώπισης του προβλήματος της έλλειψης νοσηλευτικού προσωπικού.