Bancassurance στην Ελλάδα.

Abstract

Τις τελευταίες δεκαετίες ο θεσμός του bancassurance αποτελεί μια από τις σημαντικότερες αλλαγές στον τραπεζικό ασφαλιστικό τομέα Λόγω της δυσμενούς οικονομικής κατάστασης που επικρατεί τα τελευταία χρόνια η συμβολή της ιδιωτικής ασφάλισης στην κοινωνία γίνεται ολοένα και πιο αισθητή , γεγονός που οδηγεί στην αύξηση των περιθωρίων στην ιδιωτική ασφάλιση και κατ επέκταση στα περιθώρια κέρδους από τα ασφαλιστικά προϊόντα. Για τους τραπεζικούς οργανισμούς τα ασφαλιστικά προϊόντα αποτελούν ένα νέο προϊόν που εξασφαλίζει με μικρή δαπάνη κεφαλαίου υψηλή απόδοση και κατ επέκταση μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης και κερδοφορίας. Παράλληλα η σύναψη ασφαλιστικών προϊόντων μέσω τραπεζικού χώρου δημιουργεί μακροχρόνιες σχέσεις εμπιστοσύνης με τον πελάτη που αποτελεί βασικό ζητούμενο των τραπεζών αν ληφθεί υπόψη η πληθώρα των τραπεζικών οργανισμών αλλά και οι δημογραφικές μεταβολές που δεν υπόσχονται απεριόριστο νέο πελατολόγιο. Επιπρόσθετα οι τραπεζικοί οργανισμοί μέσω της δραστηριοποίησης τους στον ασφαλιστικό χώρο αυξάνουν το περιθώριο κέρδους ανά πελάτη τούς και ταυτόχρονα μέσω της επέκτασης σε νέους τομείς κερδοφορίας επιτυγχάνουν τη διασπορά των κινδύνων τους. Παράλληλα τα αναπτυγμένα δίκτυα των τραπεζών και η πλήρης ενημερωμένες βάσεις δεδομένων στοιχείων του πελατολογίου οδηγούν σε μείωση του χρόνου εξεύρεσης πελατών, σε μείωση του κόστους διανομής και στη δυνατότητα προσφοράς φθηνότερων και ελκυστικότερων ασφαλιστικών προϊόντων έναντι των ασφαλιστικών εταιρειών. Παράλληλα η ταύτιση των ασφαλιστικών προϊόντων με το τραπεζικό σύστημα δημιουργεί μεγάλο αίσθημα ασφάλειας στο καταναλωτικό κοινό Έτσι το κύρος των τραπεζών λειτουργεί ως επιχείρημα για τη σύναψη κυρίως συμβολαίων ζωής και περιουσίας των πελατών άρα και κατ επέκταση αύξηση των πωλήσεων. Στην Ελλάδα οι τραπεζικοί οργανισμοί αναγνωρίζοντας τα ανταγωνιστικά τους πλεονεκτήματα, εισέρχονται στην ασφαλιστική αγορά κυρίως με τη δημιουργία θυγατρικών ασφαλιστικών εταιρειών που αποτελεί και τον καλύτερο τρόπο εισόδου διότι έχει τα καλύτερα λειτουργικά και οικονομικά αποτελέσματα. Ωστόσο η προώθηση ασφαλιστικών προϊόντων μέσω του τραπεζικού δικτύου αντιμετωπίσει κάποια σημαντικά μειονεκτήματα που εστιάζονται κυρίως όσον αφορά την προώθηση από το τραπεζικό προσωπικό. Συγκεκριμένα η μη εξειδικευμένη γνώση και πιστοποίηση των τραπεζικών υπαλλήλων όσον αφορά την παροχή ασφαλιστικών υπηρεσιών έχουν ως αποτέλεσμα την ελλιπή ενημέρωση του πελάτη για το προϊόν που συνάπτει. Παράλληλα το γεγονός ότι οι ασφαλιστικές υπηρεσίες δεν αποτελούν την κύρια εργασία των τραπεζικών υπαλλήλων και οι αμοιβές επί των πωλήσεων είναι χαμηλές οδηγούν σε μειωμένη συμμετοχή των υπαλλήλων στην προώθηση των ασφαλιστικών προϊόντων και στην έλλειψη προσωπικής σχέσης με τον ασφαλισμένο. Τέλος βασικό μειονέκτημα αποτελεί το γεγονός ότι τα τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα είναι συγκεκριμένα και δεν υπάρχει δυνατότητα ευελιξίας και μετατροπή τους ανάλογα με τις ανάγκες του ασφαλισμένου. Στην Ελλάδα οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν είναι υποχρεωμένες να δημοσιεύουν στατιστικά στοιχεία ανά δίκτυο διανομής. και η μέτρηση της συμμετοχής του bancassurance στην ασφαλιστική αγορά γίνεται κατά προσέγγιση με βάση τα στοιχεία ασφαλιστικής παραγωγής που δημοσιεύουν οι ασφαλιστικές εταιρείες. Στην Ευρώπη στις ασφαλίσεις ζωής το ποσοστό συμμετοχής του bancassurance κυμαίνεται στο 40% με 80% του συνόλου των ασφαλίσεων ενώ είναι πολύ μικρό στο κλάδο ζημιών με μέγιστο το 11%,(CEA Insurance in figures, November 2010) γεγονός που καταδεικνύει τα περιθώρια δραστηριοποίησης στο κλάδο ζημιών. Στην Ελλάδα το ποσοστό αύξησης στις ασφαλίσεις ζωής μειώθηκε από το 2007 σε 8,27% έναντι 17,47% το 2006 , το 2008 παρουσίασε μείωση -0,95% και το 2009 παρουσίασε αύξηση 0.53%.(E.A.E.E, Στατιστικη Εκθεση 2009, Η Ιδιωτική Ασφάλιση στην Ελλάδα,, Παραγωγή Ασφαλίστρων 2010 ). Αντίθετα στις ασφαλίσεις ζημιών παρουσιάζουν από το 2007 ‘εως το 2009 αυξητική τάση με ρυθμό 4%-8% .(E.A.E.E, Στατιστικη Εκθεση 2009, Η Ιδιωτική Ασφάλιση στην Ελλάδα) που οφείλεται κυρίως στις ασφαλίσεις αστικής ευθύνης αυτοκινήτου. Ωστόσο το 2010 παρατηρούμε μειωμένη αύξηση σε ποσοστό 2,6% (Ε.Α.Ε.Ε , Παραγωγή Ασφαλίστρων 2010). Τα τελευταία χρόνια οι τράπεζες περιόρισαν τις χορηγήσεις στεγαστικών δανείων και συρρίκνωσαν τη καταναλωτική πίστη , με αποτέλεσμα την μείωση της αγοράς σε ασφαλιστικά προϊόντα ζωής. Ωστόσο το bancassurance συνεχίζει να αποτελεί το βασικό παράγοντα ανάπτυξης της ασφαλιστικής αγοράς κυρίως λόγω του πελατολογίου της. Λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις και τα προβλήματα της αγοράς τα επόμενα χρόνια τα προϊόντα του bancassurance θα πρέπει να επικεντρωθούν πέρα από τα δάνεια και τις επενδυτικές προτάσεις , σε νέες κατηγορίες ασφάλισης στις οποίες δεν έχει επεκταθεί μέχρι σήμερα. Συγκεκριμένα στο κλάδο ζημιών και κυρίως στις ασφαλίσεις αστικής ευθύνης αυτοκινήτου και στο κλάδο υγείας καθώς οι ασφαλισμένοι λόγω των περικοπών των εισοδημάτων τους αναζητούν φθηνά προϊόντα εξωνοσοκομειακής κάλυψης από τα ολοκληρωμένα νοσοκομειακά προγράμματα υψηλού κόστους.