Συστήματα εκπτώσεων - επιβαρύνσεων στην ασφάλιση αστικής ευθύνης έναντι τρίτων στον κλάδο αυτοκινήτου

Abstract

Η θεμελιώδης αρχή της ασφάλισης βασίζεται στον σχηματισμό ενός pool στο οποίο οι ασφαλισμένοι τοποθετούν τους κινδύνους τους. Εάν όλοι αυτοί οι κίνδυνοι δεν είναι ίσοι μεταξύ τους, είναι δίκαιο να ζητήσουμε από κάθε μέλος να πληρώσει ένα ασφάλιστρο το οποίο είναι ανάλογο στο μέγεθος του κινδύνου που τοποθετεί μέσα στο pool. Όταν κατασκευάζεται ένα τιμολόγιο, είναι σημαντικό να εκτιμάται ο υποβόσκων κίνδυνος του κάθε ασφαλισμένου έτσι ώστε το κόστος των ζημιών να διανέμεται δίκαια. Τιμολόγια που επιβάλουν κυρώσεις στους ασφαλισμένους που είναι υπεύθυνοι για ένα ή περισσότερα ατυχήματα με πρόσθετη επιβάρυνση ασφαλίστρου, και ανταμείβουν τους ασφαλισμένους που δεν έχουν κάποια ζημιά με έκπτωση, είναι τώρα σε ισχύ σε πολλές χώρες. Ο βασικός τους στόχος, εκτός του να ενθαρρύνουν τους ασφαλισμένους να οδηγούν πιο προσεχτικά, είναι να αξιολογούν καλύτερα τον ατομικό κίνδυνο, έτσι ώστε όλοι να πληρώσουν, μακροπρόθεσμα, ένα ασφάλιστρο που να ανταποκρίνεται στην δικιά τους συχνότητα απαιτήσεων. Ανάλογα με την χώρα, οι ασφαλιστικές εταιρείες αναφέρουν: no- claim discounts, experience-rated premiums, personalized premiums, merit-rating systems, driving penalty points. Σε πολλές Ευρωπαϊκές και Ασιατικές χώρες η ορολογία που έχουν υιοθετήσει είναι Bonus-Malus Systems (BMS). Η μελέτη ενός καλύτερου και πιο δίκαιου BMS είναι και ο σκοπός αυτής της εργασίας. Παρά το γεγονός ότι το BMS χρησιμοποιείται στον υπολογισμό των ασφαλίστρων για την μεικτή ασφάλιση (στην μεικτή ασφάλιση καλύπτονται και ίδιες ζημιές) ή για ειδικούς τύπους αυτοκινήτων που δεν αναφέρονται στην παρούσα μελέτη, είναι εύκολο οι ειδικές αυτές περιπτώσεις να αναλυθούν βάση των αποτελεσμάτων/ μοντέλων που θα αναπτύξουμε. Για να αποφθεχθούν αναρίθμητες επαναλήψεις, οι λέξεις ασφαλισμένος, ασφαλιζόμενος και οδηγός, χρησιμοποιούνται εναλλακτικά στην συνέχεια. Το ίδιο συμβαίνει και με τις λέξεις ασφαλιστής, ασφαλιστική εταιρεία και εταιρεία καθώς και ατύχημα, απαίτηση και ζημιά. Ατύχημα σημαίνει οποιοδήποτε ατύχημα με υπαιτιότητα του ασφαλισμένου το οποίο ενεργοποιεί την αύξηση του ασφαλίστρου στο BMS. Να σημειωθεί ότι διαφορετικές χώρες δίνουν διαφορετική έννοια στον όρο «ατύχημα». Αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις οποιοδήποτε αυτοκινητιστικό ατύχημα στο οποίο ο ασφαλισμένος οδηγός είναι τουλάχιστον εν μέρει υπεύθυνος οδηγεί σε προσαύξηση, σε κάποιες χώρες οι ζημιές πρέπει να υπερβαίνουν ένα δεδομένο ποσό ή το ποσοστό υπαιτιότητας στο ατύχημα πρέπει να υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο όριο. Σ' αυτήν την διπλωματικής εργασίας παρουσιάζονται στο 1ο κεφάλαιο κάποια εισαγωγικά στα BMS και την Ασφάλιση αυτοκινήτου. Στο 2ο κεφάλαιο εξετάζονται τα Markovian BMS, στο 3ο κεφάλαιο το Βέλτιστο BMS, ενώ στο 4ο κεφάλαιο το Markovian - Βέλτιστο French BMS. Στο 5ο κεφάλαιο γίνεται εφαρμογή σε δεδομένα.