Η οργανωμένη προστασία στον κόλπο του Άντεν και οι σχέσεις πλοιοκτητών - κρατών στην επίτευξη ασφάλειας από τη σομαλική πειρατεία

Abstract

Η απειλή πειρατικών επιθέσεων κατά των εμπορικών πλοίων συνεχίζει να προκαλεί σοβαρό πρόβλημα ασφαλείας στην θαλάσσια ναυσιπλοΐα στην ευρύτερη περιοχή ανοικτά των ακτών της Σομαλίας αλλά και σε περιοχές του Δυτικού Ινδικού Ωκεανού, όπου εκδηλώνονται το τελευταίο διάστημα απόπειρες κατάληψης πλοίων. Είναι γεγονός ότι οι επιχειρησιακές δυνατότητες των πειρατών έχουν αναβαθμισθεί και διαθέτουν τα μέσα να εξαπολύουν επιθέσεις σε μια εκτεταμένη θαλάσσια περιοχή μέχρι και 1100 ν.μ. ανατολικά των Σομαλικών ακτών. Οι Σομαλοί πειρατές, επιχειρούν συνήθως κατά μήκος της βόρειας και της ανατολικής ακτογραμμής της Σομαλίας, επωφελούμενοι από την ανυπαρξία επαρκούς αστυνόμευσης των χωρικών υδάτων της χώρας, οφειλόμενης εν πολλοίς στην παρατεταμένη ακυβερνησία που μαστίζει τη Σομαλία τις δυο τελευταίες δεκαετίες. Η αντιμετώπιση του πειρατικού κινδύνου σε αυτή την περιοχή αποτελεί συνεπώς πηγή προβληματισμού για την Διεθνή Κοινότητα και τους πλοιοκτήτες, καθώς η αποτελεσματικότητα των μέτρων προστασίας στον Κόλπο του Άντεν έστρεψε μεν τους πειρατές νοτιότερα, αλλά το αχανές του θαλασσίου περιβάλλοντος στον Δυτικό Ινδικό καθιστά δυσχερή την παροχή αποτελεσματικής προστασίας στα διερχόμενα πλοία. Οι πειρατικές επιθέσεις ανοικτά της Σομαλίας, πέραν του αυτονόητου, δηλαδή του σοβαρού προβλήματος ασφαλείας που έχουν προκαλέσει στην θαλάσσια ναυσιπλοΐα, έχουν σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις που πλήττουν το σύνολο των εμπλεκομένων στον χώρο των θαλασσίων εμπορευματικών μεταφορών και κατ’ επέκταση τα συμφέροντα των κρατών με σημαίνουσα θέση στην παγκόσμια εμπορική ναυτιλία. Ποια είναι όμως η εκτενέστερη γεωγραφία της πειρατείας και από τι προήλθε η μορφή της; Ποιες καθίστανται σήμερα οι προστάτιδες δυνάμεις του παγκόσμιου εμπορίου στην περιοχή και τι αποτελέσματα φέρει η συνεργασία τους; Τι συμφέροντα διακυβεύονται από την εξάπλωση της πειρατείας και ποια η θέση των πλοιοκτητών στο διεθνές φαινόμενο; Το παρόν πόνημα / εργασία επιδιώκει την ενημέρωση του αναγνώστη στα άνωθεν ερωτήματα, μέσα από πρωτογενή έρευνα, με σκοπό την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων για το φαινόμενο. Απώτερος στόχος της εργασίας είναι η δημιουργία μελλοντικών προβλέψεων για το κανονιστικό πλαίσιο, την εξέλιξη του φαινομένου στην περιοχή καθώς και η εξεύρεση προτάσεων και λύσεων. Τέλος, τα ενδεχόμενα αναδυόμενα ερωτήματα από τη μελέτη θα παρατεθούν προς μελλοντικό προβληματισμό.