Η συμβολή των θεμελιωδών μεγεθών στην διαμόρφωση της τρέχουσας τιμής των μετοχών

Abstract

Αρκετά χρόνια έχουν περάσει από τότε που οι οικονομολόγοι προσπάθησαν να ερμηνεύσουν τους παράγοντες κινδύνου που επιδρούν στις αποδόσεις των μετοχών. Πολλές έρευνες είδαν το φως της δημοσιότητας στοχεύοντας στην ερμηνεία των αποδόσεων, στην επεξήγηση των παραγόντων που αποτελούν των συστηματικό κίνδυνο και στην παρουσίαση υποδειγμάτων ως εργαλεία λήψης επενδυτικών αποφάσεων. Οι διαφορετικές χρονικές περίοδοι των ερευνών, οι διαφορετικές μεθοδολογίες αλλά και οι διαφορετικές αγορές οδήγησαν πολλές φορές σε διαφορετικά αποτελέσματα και ενίοτε σε αντικρουόμενα. Η παρούσα έρευνα ξεκινάει με μία αναφορά σε κάποιες από τις πιο δημοφιλείς ανωμαλίες της αγοράς που έχουν απασχολήσει κατά καιρούς τους ερευνητές και συνεχίζει με το Υπόδειγμα Τριών Παραγόντων και με μία συνοπτική αναφορά σε έρευνες που έχουν γίνει για την Ελλάδα. Έπειτα χρησιμοποιείται το Υπόδειγμα Τριών Παραγόντων των Fama και French (1992,1993) για την ανάλυση των μετοχών των χρηματιστηρίων της Ελλάδας (Αθήνα) και Πορτογαλίας (Λισσαβόνα) της περιόδου 2006 - 2009. Η περίοδος στην οποία αναφέρεται η έρευνα χαρακτηρίζεται από έντονες ανατροπές. Η αρχή της τετραετίας δεν χαρακτηρίζεται από κάτι το ιδιαίτερο, λίγο όμως μετά ξεκινάει σε παγκόσμιο επίπεδο οικονομική κρίση και καθότι οι δύο χώρες σε δημοσιονομικό επίπεδο δεν ήταν πολύ δυνατές, επηρεάστηκαν (και επηρεάζονται ακόμα) σε πολύ μεγάλο βαθμό. Η μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε είναι η ανάλυση χαρτοφυλακίων μίμησης. Βάση αυτής της μεθοδολογίας, τα χαρτοφυλάκια μίμησης χρησιμοποιούνται ως ερμηνευτικές μεταβλητές σε παλινδρομήσεις χρονολογικών σειρών για να καταδείξουν το βαθμό στον οποίο η κάθε μία παράμετρος του υποδείγματος είναι στατιστικά σημαντική και πόσο συνεισφέρει στην ερμηνεία των αποδόσεων. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν δείχνουν πως για το χρηματιστήριο της Αθήνας το εν λόγω υπόδειγμα προσφέρει υψηλή ερμηνεία ενώ για το χρηματιστήριο της Λισσαβόνας μέτρια προς χαμηλή. Παρότι για το χρηματιστήριο της Αθήνας το υπόδειγμα επιτυγχάνει υψηλή ερμηνευτική απόδοση κρίνεται, σύμφωνα με τον Merton (1973), ως μη φειδωλό. Συνεπώς και για τα δύο χρηματιστήρια θα πρέπει να αναζητηθούν νέες παράγοντες που να συμβάλουν στην ερμηνεία των αποδόσεων των μετοχών.