Μοντέλα σύγκρισης αξιολογήσεων και προτιμήσεων

Abstract

Η μέθοδος των συγκρίσεων κατά ζεύγη είναι πολύ απλή από πρακτικής άποψης. Έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως σε πειραματικές καταστάσεις όπου οι υποκειμενικές κρίσεις ή οι αξιολογήσεις των ατόμων οδηγούν σε παρεμφερείς ποσοτικές αποκρίσεις, περιπτώσεις όπου η ποσοτικοποίηση είναι δύσκολη ή ακατόρθωτη. Η μέθοδος έχει οδηγήσει σ’ ένα πολύ μεγάλο αριθμό μοντέλων που έχουν κατασκευαστεί ώστε να παρέχουν μία στοχαστική απεικόνιση της πειραματικής διαδικασίας και ταυτόχρονα μία απλή περιγραφή του ρόλου της στατιστικής στην επιστήμη. Ψάχνοντας κανείς στη βιβλιογραφία μπορεί εύκολα να εντοπίσει έναν αξιόλογο όγκο πηγών που περιλαμβάνουν σχετικές μελέτες. Το εξαιρετικό ενδιαφέρον που παρουσιάζουν οι συγκρίσεις κατά ζεύγη είχε και εξακολουθεί μέχρι σήμερα να έχει ως αποτέλεσμα την πραγματοποίηση ενός σημαντικού έργου αναφορικά με το συγκεκριμένο πεδίο. Η ενδελεχής και λεπτομερειακή διερεύνηση της μεθόδου οδήγησε τους ερευνητές: α) στη στοχαστική μοντελοποίηση καταστάσεων στις οποίες εμπλέκονται συγκρίσεις κατά ζεύγη, β) στο σχεδιασμό πειραμάτων για συγκρίσεις κατά ζεύγη και γ) στην ανάλυση δεδομένων που προέρχονται από τέτοιου είδους συγκρίσεις. Το κύριο μέρος αυτής της εργασίας αποτελεί μία ερμηνευτική παρουσίαση του βασικού μοντέλου Bradley-Terry για συγκρίσεις κατά ζεύγη. Το πρώτο κεφάλαιο περιλαμβάνει την αναλυτική παρουσίαση του μοντέλου, της εξέλιξής του μέχρι σήμερα, μια σύντομη ιστορική αναδρομή και τα πεδία εφαρμογών του. Στα πλαίσια του δευτέρου κεφαλαίου η μελέτη μας εστιάζει στις πολυάριθμες γενικεύσεις του μοντέλου, ενώ το αντικείμενο του τρίτου κεφαλαίου είναι η παρουσίαση κάποιων εναλλακτικών μοντέλων και η περιγραφή του τρόπου με τον οποίο συνδέονται με το μοντέλο Bradley-Terry. Το τέταρτο και τελευταίο κεφάλαιο περιλαμβάνει τη διερεύνηση και το σχολιασμό της δυνατότητας προσαρμογής του μοντέλου μέσω της ανάλυσης χαρακτηριστικών εφαρμογών κάνοντας χρήση των στατιστικών πακέτων SPSS, S-Plus και της γλώσσας προγραμματισμού R.