Βασιλεία ΙΙ : κεφαλαιακή επάρκεια

Abstract

O ρόλος του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των τραπεζικών ιδρυμάτων είναι η εξασφάλιση όλων των προϋποθέσεων που απαιτούνται για την ομαλή λειτουργία των τραπεζικών ιδρυμάτων σε συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού, αλλά και η προστασία των καταθετών – πελατών από τυχόν κακοδιαχείριση και κακοβουλία της διοίκησης του ιδρύματος. Βασικός κανόνας για την αποτελεσματική λειτουργία του τραπεζικού συστήματος είναι η θέσπιση των ορίων μέσα στα οποία μπορεί να κινηθεί μια τράπεζα, όσον αφορά τις αποφάσεις που λαμβάνει για θέματα που αφορούν το ενεργητικό και το παθητικό της, ενώ παράλληλα ενισχύει το αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης των καταθετών. Ένας ακόμη λόγος ύπαρξης του θεσμικού πλαισίου είναι η παρότρυνση των τραπεζών να κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση, δηλαδή τη διατήρηση υψηλής κεφαλαιοποίησης και η αποφυγή ανάληψης υπερβολικών κινδύνων. Από την άλλη μεριά, όσον αφορά τους καταθέτες - πελάτες, το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο τους παρέχει ασφάλεια και διαφάνεια στις συναλλαγές, τους καλύπτει (με ένα συγκεκριμένο συνήθως ποσό, ανάλογα με το καθεστώς που ισχύει σε κάθε χώρα) στις περιπτώσεις χρεοκοπίας ή πτώχευσης ενός ιδρύματος, και γενικότερα συντελεί στην ύπαρξη ευνοϊκού για τις συναλλαγές κλίματος. Εδώ θα πρέπει να διευκρινίσουμε πως δεν πρέπει να διαχωρίζουμε τις τράπεζες ανάλογα με το μέγεθος τους. Είναι προφανές πως ο σκοπός της τράπεζας είναι η μεγιστοποίηση των κερδών της, και ως γνωστό οι έννοιες κέρδος (η απόδοση στη περίπτωση μας) και κίνδυνος συσχετίζονται θετικά. Δηλαδή όσο μεγαλύτερο κίνδυνο αναλαμβάνουμε τόσο μεγαλύτερη απόδοση προσδοκούμε. Η ανάληψη του κινδύνου αυξάνει όμως και τη πιθανότητα μερικής η ολικής αθέτησης και μπορεί να οδηγήσει σε απώλειες κεφαλαίων.