Λιμάνια ως κόμβοι κυκλικής οικονομίας : ενσωμάτωση αρχών πράσινης ναυτιλίας και βιώσιμων υποδομών για μείωση εκπομπών και αποβλήτων

Abstract

Η επιτακτική ανάγκη για περιορισμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της ναυτιλίας και των λιμενικών δραστηριοτήτων καθιστά επιτακτική την υιοθέτηση νέων προσεγγίσεων, με έμφαση στην κυκλική οικονομία, την πράσινη ναυτιλία και την βιώσιμη ανάπτυξη. Η παρούσα διπλωματική εργασία επικεντρώνεται στη μελέτη των λιμένων ως δυναμικών κόμβων κυκλικής οικονομίας, αναλύοντας τον τρόπο με τον οποίο η ενσωμάτωση αρχών πράσινης ναυτιλίας και βιώσιμων υποδομών μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και της παραγωγής αποβλήτων. Βασικός στόχος είναι η αποτύπωση των τεχνολογιών και πρακτικών που υιοθετούνται για την επίτευξη αυτών των στόχων, καθώς και η κατανόηση των κανονιστικών, τεχνικών και οικονομικών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι λιμενικοί φορείς. Η μεθοδολογική προσέγγιση βασίζεται σε βιβλιογραφική και θεσμική επισκόπηση, καθώς και στην ανάλυση τριών μελετών περίπτωσης: του λιμένα Πειραιά, του Ρότερνταμ και της Σιγκαπούρης. Η εργασία εστιάζει στην ανάγκη προσαρμογής των λιμένων στα πράσινα πλοία, σε υποδομές όπως το cold ironing/shore power, στην υποστήριξη εναλλακτικών καυσίμων και σε πρακτικές διαχείρισης αποβλήτων βασισμένων στην Κυκλική Οικονομία. Αυτές οι κυκλικές υποδομές αποσκοπούν στην μείωση αποβλήτων από τα πλοία, προώθηση ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης καθώς και στη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε) τόσο στα πλοία όσο και στις λιμενικές εγκαταστάσεις. Τα αποτελέσματα αναδεικνύουν την ανάγκη για την δημιουργία θεσμικών και χρηματοδοτικών κινήτρων για την επιτάχυνση της κυκλικής μετάβασης των λιμένων. Παράλληλα, τονίζεται η σημασία μιας εναρμονισμένης και συλλογικής μετάβασης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με κοινές προδιαγραφές, ενιαία πρότυπα και συνεκτικές πολιτικές, ώστε να διασφαλιστεί η διαλειτουργικότητα των υποδομών και η αποδοτικότητα της κυκλικής προσέγγισης σε ολόκληρο το δίκτυο των ευρωπαϊκών και όχι λιμένων.