Νευροδίκαιο - Η συμβολή των νευροεπιστημών στο ποινικό δίκαιο

Abstract

Σκοπός της παρούσης διπλωματικής εργασίας είναι η ανάδειξη της σπουδαιότητας των νευροεπιστημών και της συμβολής αυτών με τη χρήση νευροτεχνολογικών επιτευγμάτων κατά την ποινική διαδικασία στο πλαίσιο διαμόρφωσης ενός συστήματος ορθότερης απονομής Δικαιοσύνης. Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται εκτενής αναφορά στην ανάπτυξη της επιστήμης της νευροτεχνολογίας, με ενδεικτική απαρίθμηση νευροτεχνολογικών επιτευγμάτων και στην επίδρασή της σε άλλους τομείς όπως η νομική επιστήμη, με επακόλουθο τη διαμόρφωση του νέου διεπιστημονικού κλάδου του Νευροδικαίου, καθώς και τα οικονομικά, με τη γέννηση του κλάδου της Νευροοικονομίας. Το δεύτερο κεφάλαιο εστιάζει στη σύνδεση της εγκληματικής συμπεριφοράς με βιολογικούς παράγοντες, μέσα από την ανάλυση ιστορικών και σύγχρονων προσεγγίσεων και την εξέταση του φιλοσοφικού διπόλου μεταξύ ελεύθερης βούλησης και ντετερμινισμού στο πλαίσιο του ποινικού κολασμού και της πρόληψης εγκληματικών πράξεων. Το τρίτο κεφάλαιο διερευνά τη συμβολή των νευροεπιστημών όσον αφορά την αξιολόγηση του καταλογισμού του δράστη με την ανάλυση σχετικών διατάξεων του ελληνικού ποινικού δικαίου για την ανικανότητα, την μειωμένη ικανότητα καταλογισμού και την αντιμετώπιση ανήλικων και νεαρών παραβατών, καταλήγοντας στις προοπτικές της περαιτέρω συνεισφοράς των νευροεπιστημών στο δικαστικό σύστημα. Στο τέταρτο κεφάλαιο ακολουθούν νομολογιακά παραδείγματα χρήσης των νευροεπιστημών σε ποινικές υποθέσεις από διάφορες χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, οι ΗΠΑ και η Ινδία, αναδεικνύοντας διαφοροποιήσεις μεταξύ των χωρών ως προς το εύρος αποδοχής αυτών των τεχνικών. Τέλος, το πέμπτο κεφάλαιο της διπλωματικής εργασίας αναφέρεται στους προβληματισμούς που ανακύπτουν από τη χρήση της νευροτεχνολογίας από το ποινικό δίκαιο ενώ προτείνονται τρόποι ομαλής και ασφαλούς ένταξής της, μέσα από δεοντολογικές κατευθυντήριες γραμμές και σαφή νομοθετική πρόβλεψη.