Αξιοποίηση των εκτάσεων από την παύση λειτουργίας των ορυχείων και των Ατμοηλεκτρικών Σταθμών (ΑΗΣ) της ΔΕΗ Α.Ε. Ορυχεία και ΑΗΣ Αμυνταίου

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία εκπονήθηκε στο πλαίσιο της παύσης λειτουργίας των ορυχείων λιγνίτη της χώρας μας, το αργότερο μέχρι το 2028, με σκοπό τη σταδιακή απεξάρτηση της Ελλάδας από τα ορυκτά καύσιμα και την αντικατάστασή τους με πράσινη και καθαρή ενέργεια. Πιο συγκεκριμένα, επιχειρείται η ανάλυση τρόπων και πρακτικών αξιοποίησης των μετα-λιγνιτικών περιοχών, ιδιαίτερα στην περιοχή των Ορυχείων Αμυνταίου, με έμφαση στις αγροτικές χρήσεις γης. Προηγείται ένα θεωρητικό μέρος με: • σύντομη παρουσίαση του Ευρωπαϊκού και του Εθνικού Κλιματικού Νόμου καθώς και του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) • αναφορά στην παρουσία και στην εκμετάλλευση του λιγνίτη στον ελλαδικό χώρο και τις μέχρι τώρα αποκαταστάσεις εκτάσεων από τη ΔΕΗ Α.Ε. στις οποίες έχει ολοκληρωθεί η εξόρυξη λιγνίτη • ανάλυση καλών πρακτικών που έχουν εφαρμοστεί σε χώρες της Ευρώπης, μετά την παύση της λειτουργίας των ανθρακωρυχείων • παρουσίαση της ταυτότητας του Δήμου Αμυνταίου Φλωρίνης με έμφαση στα χαρακτηριστικά του τόπου, των ανθρώπων και των προϊόντων του καθώς και της Ζώνης Παραγωγής Οίνων ΠΟΠ Αμύνταιο Στο πρακτικό μέρος γίνεται περιγραφή της τεχνητής λίμνης που δημιουργείται στον πυθμένα του ορυχείου του Αμυνταίου και παρουσιάζονται στοιχεία για την χωροχρονική ανάπτυξή της. Απώτερος στόχος είναι ο εντοπισμός κατάλληλων και βιώσιμων, με τεχνικοοικονομικούς όρους, εκτάσεων, εντός του μελλοντικού χώρου ανάπτυξης της λίμνης, για γεωργική χρήση και κατάλληλη αξιοποίησή τους, έως ότου κατακλυστούν με νερό. Προτάθηκαν, για χρονικό ορίζοντα εικοσιοκτώ (28) ετών, καλλιέργειες αρωματικών και ενεργειακών φυτών καθώς και αμπελοκαλλιέργειες (οι τελευταίες σε συνάφεια με την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής και την εκμετάλλευση των υπολειμμάτων των σταφυλιών ως βιομάζα). Στην προσπάθεια αυτή αξιοποιήθηκε η ελληνική και ξένη βιβλιογραφία και δικτυογραφία καθώς και μελέτες που προσφέρθηκαν, κυρίως από τη Διεύθυνση Μελετών Εκμετάλλευσης και Περάτωσης Ορυχείων (ΔΜΕΠΟ) της ΔΕΗ Α.Ε., ενώ, τέλος, για τη δημιουργία χαρτών χρησιμοποιήθηκε το Γεωπληροφοριακό Σύστημα GIS. Προέκυψε ότι η μονοκαλλιέργεια αρωματικών φυτών αποφέρει το μεγαλύτερο καθαρό κέρδος, ακολουθούμενη από τις αμπελοκαλλιέργειες, ενώ η μονοκαλλιέργεια ενεργειακών φυτών καθίσταται απαγορευτική. Μπορεί, όμως, να υπάρξει κέρδος από την καλλιέργεια ενεργειακών φυτών αν συνδυαστεί με καλλιέργειες είτε αρωματικών φυτών είτε αμπελιών.