Η βιολογία στα σχολεία

Abstract

Το μάθημα της Βιολογίας στα σχολεία της Ευρώπης αποτελεί ένα από τα βασικά θεμέλια του προγράμματος σπουδών κάθε χώρας. Έχει στόχο να προσφέρει στους μαθητές μια εις βάθος κατανόηση των φυσικών διαδικασιών και των ζωντανών οργανισμών που αποτελούν το βασικό πυρήνα της ζωής. Στο πλαίσιο της διδασκαλίας, οι μαθητές εξετάζουν τα κύρια θέματα που αφορούν τη Βιολογία, όπως η κυτταρική βιολογία, η γενετική, η οικολογία, η ανατομία και η φυσιολογία, καθώς και τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των οργανισμών και του περιβάλλοντος. Προχωρώντας στο επίπεδο της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, το μάθημα επιτρέπει στους μαθητές να αναπτύξουν επιστημονική σκέψη και να κατανοήσουν τη σύνδεση μεταξύ των βιολογικών διαδικασιών και των καθημερινών τους εμπειριών. Η εκπαίδευση στη Βιολογία ενθαρρύνει την περιβαλλοντική συνείδηση και τη σημασία της βιωσιμότητας, ενώ προάγει τη συνειδητοποίηση για τη σημασία των βιοϊατρικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων. Η προσέγγιση των εκπαιδευτικών διαδικασιών που αφορούν το μάθημα της Βιολογίας διαφέρει από χώρα σε χώρα. Στην παρούσα εργασία θα μελετηθεί η προσέγγιση που επικρατεί στα σχολεία της Γερμανίας, της Φιλανδίας, της Σουηδίας, της Γαλλίας και της Ελλάδας. Ερευνάται, επίσης, η σχέση επιρροής μεταξύ μαθητή και τρόπου διδασκαλίας και οι παράγοντες που την καθορίζουν, όπως και η θέση που μπορεί να κατέχει ένας βιολόγος στην αγορά εργασίας της Ελλάδας. Τέλος, αναλύεται, μέσω ποιοτικής έρευνας, με τη μέθοδο συνεντεύξεων από καθηγητές Βιολογίας, τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της διδασκαλίας του μαθήματος της Βιολογίας όπως αυτή γίνεται στα ελληνικά σχολεία. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως αδιαμφισβήτητα οι μέθοδοι διδασκαλίας και το πρόγραμμα σπουδών των ελληνικών σχολείων χρίζει βελτίωσης. Όπως έγινε φανερό, το μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας που αφορά το πειραματικό κομμάτι, τα εγχειρίδια και την διαφοροποιημένη μάθηση δεν ευνοείται τόσο από τους ανώτερους φορείς αλλά περισσότερο βασίζεται στο μεράκι των ίδιων των εκπαιδευτικών. Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος της εκπαιδευτικής κοινότητας συμφωνεί με τη ροή των διδασκόμενων κεφαλαίων και τους τρόπους αξιολόγησης. Συμπερασματικά, γίνεται αντιληπτή η αναγκαιότητα της βελτίωσης της εκπαιδευτικής διαδικασίας σχετικά με το μάθημα της Βιολογίας στα ελληνικά σχολεία με σκοπό την ολοένα και καλύτερη ένταξη μαθητών στα τμήματα επιστημών υγείας των πανεπιστημίων και την παραγωγή καταρτισμένων βιολόγων για την αγορά εργασίας.