Οι μαζικές παρακολουθήσεις στη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Abstract

Η παρούσα μελέτη αποσκοπεί στην εξέταση της εξέλιξης της νομολογίας των δύο ανώτατων ευρωπαϊκών δικαστικών αρχών, του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΔΑ) και του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ), στον τομέα των μαζικών παρακολουθήσεων. Αρχικά, παρουσιάζεται ο ορισμός των μαζικών παρακολουθήσεων και τα χαρακτηριστικά της έννοιας. Δεύτερον, στην πρώτη ενότητα αναλύονται οι διατάξεις του ΧΘΔΕΕ και της ΕΣΔΑ που κατοχυρώνουν το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα των επικοινωνιών ως ειδική έκφραση του δικαιώματος σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής στο ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο αντίστοιχα. Η δεύτερη ενότητα περιλαμβάνει την ανάλυση των κριτηρίων που εισάγει η διάταξη του άρθρου 8 § 2 της ΕΣΔΑ και τα οποία πρέπει να πληρούνται προκειμένου να θεωρηθεί νόμιμος ένας τέτοιος περιορισμός του δικαιώματος στην ελεύθερη επικοινωνία, όπως ερμηνεύεται από την πλούσια νομολογία του ΕΔΔΑ Στην τρίτη ενότητα παρουσιάζονται οι αποφάσεις του ΔΕΕ για τη γενική και χωρίς διακρίσεις διατήρηση των μεταδεδομένων επικοινωνίας. Τέλος, παρέχεται μια συγκριτική επισκόπηση των αρχών που αναπτύχθηκαν στη νομολογία του ΕΔΔΑ και του ΔΕΕ και αναλύονται οι ομοιότητες και οι διαφορές στο σκεπτικό τους.