Legal aspects of decarbonisation in shipping

Abstract

Με την παρούσα διπλωματική εργασία επιχειρήθηκε η μελέτη του νομοθετικού πλαισίου που διέπει την απανθρακοποίηση στη ναυτιλία, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Μέσα από το νομοθετικό τους έργο η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο Διεθνής Οργανισμός Ναυτιλίας αναδεικνύονται σε πυλώνες για την επίτευξη της απανθρακοποίησης, με απώτατο στόχο την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και την κατάκτηση της κλιματικής ουδετερότητας. Πιο συγκεκριμένα, σε διεθνές επίπεδο πρωταγωνιστικό ρόλο παίζει ο Διεθνής Οργανισμός Ναυτιλίας. Μέσω παγκόσμιων πρωτοβουλιών, όπως το Παγκόσμιο Δίκτυο MTCC, ο ΙΜΟ συνεργάζεται με περιφερειακούς εταίρους για την ανάπτυξη, την εκτέλεση και την επιβολή θαλάσσιων περιβαλλοντικών στόχων βοηθώντας να διασφαλιστεί ότι κανείς δεν θα μείνει πίσω στην πράσινη θαλάσσια μετάβαση. Τέτοιες πρωτοβουλίες αποτελούν τα λεγόμενα Market Based Measures, η θέσπιση δεικτών όπως ο Δείκτης Έντασης Άνθρακα, o Δείκτης Σχεδιασμού Ενεργειακής Απόδοσης, το Σχέδιο Διαχείρισης Ενεργειακής Απόδοσης Πλοίου αλλά και η εκπόνηση νομοθετικών κειμένων όπως η Διεθνής η Σύμβαση για την Πρόληψη της Ρύπανσης από Πλοία του 1973. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 και την υλοποίηση των δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού συνοψίζεται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και την δέσμη μέτρων Fit For 55, με στόχο την μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 και την ευθυγράμμιση της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τον στόχο του 2030. Εν συνεχεία πραγματοποιείται μία εκτενής ανάλυση των τριών βασικών νομοθετημάτων (Οδηγιών, Κανονισμών) της Ευρωπαϊκής Ένωσης που επικεντρώνονται στην επίτευξη του ως άνω στόχου στην ναυτιλία. Περαιτέρω και δεδομένης της φύσης των νομοθετημάτων του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιγράφεται αναλυτικά η μεταφορά του νομοθετικού αυτού έργου στην ελληνική έννομη τάξη. Συνοψίζοντας, η παρούσα διατριβή θα βασίζεται στη μέθοδο βιβλιογραφικής ανασκόπησης βασιζόμενη στη συλλογή πρωτογενούς και δευτερογενούς υλικού, το οποίο έχει συγκεντρωθεί από ελληνική και ξενόγλωσση βιβλιογραφία, νομοθετικά κείμενα καθώς και άρθρα δημοσιευμένα στο διαδίκτυο.