Η επίδραση της πανδημίας Covid 19 στην ποιότητα της ατμόσφαιρας των πόλεων - Η περίπτωση της Αθήνας

Abstract

Από τον Δεκέμβριο του 2019 στην Κίνα εμφανίζεται ένας νέος κορωνοϊός, ο οποίος πολύ γρήγορα εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο και χαρακτηρίστηκε ως πανδημία. Έτσι οι κυβερνήσεις των περισσότερων χωρών αναγκάστηκαν να λάβουν μέτρα περιορισμού των μετακινήσεων. Τα πιο συνηθισμένα μέτρα ήταν το κλείσιμο σχολείων και πανεπιστημίων, η απαγόρευση συναθροίσεων και δεξιώσεων και το κλείσιμο των δομών εστίασης, ενώ τα πιο αυστηρά μέτρα αφορούσαν στην αναστολή όλων των επιχειρήσεων και βιομηχανιών. Εξαιτίας της μείωσης των ρυπογόνων ανθρωπογενών δραστηριοτήτων κατά τις περιόδους lockdown ανά τον κόσμο, παρατηρήθηκε βελτίωση της ατμόσφαιρας. Στην συγκεκριμένη εργασία εξετάζονται περιπτώσεις βελτίωσης της ποιότητας της ατμόσφαιρας κατά την περίοδο της πανδημίας ανά τον κόσμο. Εξετάζεται η επίδραση του lockdown στην πόλη Wuhan στην Κίνα. Εκεί, η ποιότητα του αέρα βελτιώθηκε κατά 26% κατά την περίοδο που εφαρμόστηκαν μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας, σε σχέση με την ίδια περίοδο κατά τα προηγούμενα τρία έτη. Επίσης, επίσης εξετάζεται και η επίδραση του lockdown στο Μιλάνο, όπου η ατμοσφαιρική ρύπανση μειώθηκε, ενώ την μεγαλύτερη μείωση την είχε η συγκέντρωση του NO2 κατά 58%. Επιπλέον εξετάζεται η ατμοσφαιρική ρύπανση κατά την περίοδο της πανδημίας σε πόλεις της Ινδίας, των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ισπανίας, του Καναδά, της Βραζιλίας και του Εκουαδόρ. Σε όλες τις περιπτώσεις καταγράφεται βελτίωση της ατμόσφαιρας των πόλεων με τη συγκέντρωση του διοξειδίου του αζώτου να μειώνεται σημαντικά την περίοδο που εφαρμόστηκε lockdown στις πόλεις. Ωστόσο, όπου υπήρχαν διαθέσιμα δεδομένα για το όζον, η συγκέντρωσή του αυξήθηκε. Για την Αθήνα προκειμένου να εξαχθούν συμπεράσματα για το πως επηρέασε η πανδημία την ποιότητα του αέρα στην Αθήνα, συγκεντρώθηκαν δεδομένα μετρήσεων των συγκεντρώσεων των ρύπων ΝΟ₂, PM10, PM2.5, O3 και SO2 από τρεις κεντρικούς σταθμούς κατά τους μήνες Μάρτιο, Απρίλιο και Μάϊο του 2020, όπου είναι η περίοδος του πρώτου lockdown στην Ελλάδα, και στη συνέχεια συγκρίθηκαν με τις συγκεντρώσεις των ρύπων τους ίδιους μήνες κατά τα προηγούμενα τρία έτη. Το 2020 ο μέσος όρος της τιμής κάθε ρύπου μειώθηκε συγκριτικά με τον μέσο όρο των συγκεντρώσεων των ρύπων για τα προηγούμενα χρόνια. Η μεγαλύτερη μείωση παρατηρείται στο διοξείδιο του αζώτου (23.52%), ενώ η μείωση των τιμών των συγκεντρώσεων για τα μικροσωματίδια PM2.5 και PM₁₀ ήταν χαμηλότερη (15.67% και 17.12% αντίστοιχα). Καθώς το διοξείδιο του αζώτου συνδέεται άμεσα με εκπομπές από τις μεταφορές και την αυτοκίνηση, η δραματική μείωσή τους κατά τις περιόδους lockdown πιθανώς προκάλεσε και την σημαντική μείωση της συγκέντρωσης του ρύπου στην ατμόσφαιρα, που παρατηρήθηκε. Ωστόσο η έλλειψη οξειδίων του αζώτου στην ατμόσφαιρα συμβάλει στην ανάπτυξη της συγκέντρωσης του ατμοσφαιρικού όζοντος και έτσι, εξηγείται πως το όζον είναι ο μόνος ρύπος που αυξήθηκε κατά την περίοδο των lockdown.